Özet

Bu makalede, Cumhuriyet değerlerine yönelik güncel toplumsal tutumlar, siyasal alanın kutsal mekânlara taşınması, din–devlet ilişkileri ve Türkiye’deki ideolojik dönüşüm süreçleri tarihsel ve sosyolojik bağlamda incelenmiştir. 29 Ekim ve 10 Kasım 2025 tarihlerinde Anıtkabir’de yaşanan olaylar üzerinden siyasal kutuplaşma, dini manipülasyon ve Atatürk karşıtlığının tarihsel kökleri tartışılmıştır. Bulgular, Cumhuriyet’in laik ve millî yapısının son yıllarda ideolojik deformasyonlara maruz kaldığını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet, Anıtkabir, Atatürk, din, siyasal İslam, ideoloji
*
Giriş

2025 yılının 29 Ekim günü Cumhuriyet Bayramı kapsamında yapılan resmi törenler sırasında, devlet erkânının Anıtkabir ziyareti esnasında kalabalık bir grubun “Tayyip Erdoğan” sloganları atması kamuoyunda geniş yankı uyandırmıştır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’nün kabirlerinin bulunduğu bir mekânda bu tür siyasi sloganların atılması, Cumhuriyet’in kurucu değerleriyle açık bir çelişki oluşturmaktadır.
Türk geleneğinde, kabristan ziyaretleri sessizlik, saygı ve dua ile yapılır. Çocukluktan itibaren öğretildiği üzere, “Tanrının selamı üstünüze olsun ey kabirlerde yatan faniler. Ruhlarınız için Fatiha.” denilerek isim belirtilmeden dua edilir. Bu kadim saygı geleneği, herhangi bir siyasi figürün adının anılmasına izin vermez. Ancak Anıtkabir gibi bir ulusal mabette planlı biçimde organize edilen siyasi sloganlar, toplumsal ahlak açısından bir saygısızlık ve değer yozlaşması örneğidir.
*
Anıtkabir’de Siyasetin Gölgesi

Anıtkabir Komutanlığı’nın bu eylemlere müdahale etmemesi, devletin tarafsızlık ilkesinin aşındığını göstermektedir. Buna karşılık, 10 Kasım 2025 günü “Türk’üm” diye başlayan Andımız’ı okumak isteyen gençlerin engellenmesi, çifte standart tartışmalarını yeniden gündeme getirmiştir. Bu durum, hukukun eşit uygulanması ilkesine aykırıdır (Arslan, 2022).
Siyasetin kutsal mekânlara taşınması, toplumsal bütünlüğü zedelemekte ve Cumhuriyet’in ortak değerlerini ideolojik çatışma alanına dönüştürmektedir. Bu bağlamda, Anıtkabir’deki siyasi gösteriler, devletin tarafsız yapısına gölge düşüren sembolik olaylar olarak........

© Antalya Son Haber