Kıyas Yaparken Çok Dikkat Gerekir
Yine hikâyemize, ‘Selam duâsı’yla başlamak isteriz, efendim.
‘Aşk olsun. Aşkınız cemâl olsun. Cemâliniz nûr olsun. Nûrunuz ayn olsun.’
Sâhibi tarafından yediği darbe ile saçları dökülerek kel kalan tûti kuşu o günden sonra konuşmaz olmuştu, sâhibi kendisine can yoldaşı olan kuşunun bu hâline çok üzülüyordu hatta bu iş düzelsin diye sadakalar bile vermişti. Nihâyet bir gün kuş kendisi gibi saçları olmayan bir dervişi görünce âniden konuşmaya başladı. Devam edelim bakalım yeni beyitlere;
“Tûtînin bu kıyâsından halk gülmeye başladı. Tutî eski elbise ve aba giymiş dervişi kendi gibi sandı.”
Hatırlayınız sevgili okurlar, son bıraktığımız beyitte, tûtî kel adama, ‘sende benim gibi gül yağı şişesi mi kırdın?’ Gibi bir kıyaslama yapmıştı. Tûtî, kendi gibi birini görünce, derdini hatırlayarak konuşmaya başlıyor. Bu aynı câhil insan ile âlimin kıyaslamasına benziyor. Meselâ; her gün teheccüt namazına kalkan birisi ile ilk defa kalkan birisin yaptığı kıyaslamada gülünebileceği gibidir burada tûtînin yaptığı kıyas. Haddi olmayan işler icra edildiğinde etrâfı ona elbette güler. ‘Câhil cesur olur’, derler. Halbuki derviş, halkın kendisine olan teveccühünü, hem de nefsini kırmak adına kendisini bu hâle getirmiştir.
Bunlara ilâveten; ‘Tûtî kuşu, aklınca kıyasa yeltenmiştir. Herkesin kıyası kendince olur. Fakat İslâmî ölçülerle yapılan kıyas, kitap, sünnet ve icma denilen üç kaynaktan sonra dördüncü şer’i kaynak olarak kabul edilir. Mesela; Ku’ân-Kerim’de haram olan alkollü içkilerden yalnız şarabın adı geçer. Ve bu hüküm-sebep ilişkisi ile diğer alkollü içkilere de taşınır,........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Waka Ikeda
Grant Arthur Gochin
Tarik Cyril Amar