menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Startuplara Hukuki Tavsiyeler Serisi- 3 : “Fikir Para Eder mi?” Startuplar İçin Marka, Patent ve Telif Hakları

8 0
13.11.2025

Startupların doğasında yenilik, cesaret ve dinamizm vardır. Ancak her parlak fikir, tek başına bir girişimin kaderini belirlemeye yetmez. Aynı anda yüzlerce kişinin aklına benzer fikirler gelebilir; önemli olan o fikri somut bir ürüne, sürdürülebilir bir iş modeline ve nihayetinde ticarileşebilir bir değere dönüştürebilmektir.
Bu dönüşüm sürecinin en kritik aşamalarından biri ise hukuki korumadır. Çünkü fikrinizin değeri, onu koruyabildiğiniz ölçüde gerçektir.

Bir fikrin tek başına hukuken korunması mümkün değildir. Çevemizden sıklıkla duyarız falanca fikir aslında benimdi falanca unicornu ben 90’lı yıllarda düşünmüştüm diye peki bu kişiler bu fikirler karşılığında bir gelir elde edebildi mi ? Türk hukuk sisteminde, koruma fikrin kendisine değil, o fikrin somut bir biçimde ortaya konulmasına yöneliktir. Bu ayrım 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (FSEK) 1/B ve 2. maddelerinde açıkça görülür. Kanuna göre korunabilir olan; bir fikrin, estetik veya teknik biçimde somutlaşmış hali, yani “eser”dir. Dolayısıyla bir yazılımın kodu, bir tasarımın çizimi ya da bir markanın logosu, ancak ifade bulduğu ölçüde hukuken koruma altına alınabilir.

Startuplar genellikle yenilikçi bir fikir etrafında kurulur; ancak bu fikrin “patentlenebilir”, “markalaşabilir” ya da “eser” niteliği taşıyıp taşımadığı doğru analiz edilmelidir. Bu analiz yapılmadan piyasaya çıkan girişimlerin birçoğu, daha yolun başında benzer markalarla, telif ihlalleriyle, veya patent engelleriyle karşı karşıyakalmaktadır.

Bir startup için marka, yalnızca bir isim veya logo değil; yatırımcı gözünde güvenin, müşteri nezdinde kimliğin temsilidir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 4. maddesi uyarınca marka, bir işletmenin mal veya hizmetlerini diğerlerinden ayırt etmeyi sağlayan işaretlerdir.
Markanın tescili, o işareti yasal olarak “sizin” kılar. Tescil olmadan yapılan kullanımlar, ileride daha önce tescil edilmiş bir markayla çatışma halinde hükümsüz kalabilir.

Her ne kadar TÜRKPATENT nezdinde e-Devlet üzerinden marka başvurusu yapmak mümkün olsa da, bu işlemin uzmanlık gerektirdiği unutulmamalıdır. Yanlış sınıf........

© Hukuki Haber