(Geçen haftaki yazının devamı)

Tarih 11 Nisan 1913. Akif’e göre Kur’an-ı Kerîm, her şeyin çaresini gös­termiştir. O da:

“Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (Zümer, 39/9) ayetinde ifade edilen bilgi idi. İn­san bilgi vasıtasıyla, bütün problemlerini çözebilir, kendisine bir çıkış yolu bulabilirdi. Çünkü bilenle bil­meyen asla eşit değildi. Bilen kişi, olay ne kadar vahim olursa olsun, onun üstesinden gelebilecek bir yeteneğe sahip demekti. İşte Akif, şiirine konu olarak bu ayeti seçmiş ve şöyle yorumlamıştı:

“Olmaz ya… Tabiî… Biri insan, biri hayvan,

Öyleyse ‘cehalet’ denilen yüz karasından,

Kurtulmaya azmetmeli, baştan başa millet,

Kâfi mi değil, yoksa bu son ders-i felaket?

Eyvah, bu zilletlere sensin yine illet…

Ey derd-i cehalet, sana düşmekle bu millet,

Bir hale getirdin ki: ne din kaldı ne namus,

Ey sîne-i İslam’a çöken kapkara kâbus,

Ey hasm-ı hakikî, seni öldürmeli evvel:

Sensin bize düşmanları üstün çıkaran el.”

Akif’e göre en büyük düşman cahillikti. Zira başı­mıza hangi belâ gelmişse sırf bu yüzden gelmişti. Bizi perişan eden de, düşmanları galip getiren de hep cahil­likti. Onu yenmeden, düşmanı yenmenin imkânı yok­tu. Kur’an bize, işte bu gerçeği “Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” ifadesiyle açıklamaktaydı.

Akif ise, bu gerçeği şiirleştirerek, Kur’an’ın veciz bir yoru­munu yapıyordu. Amacı, bu gerçeğin daha iyi anlaşıl­ması ve milletin uyanmasıydı. Çünkü din düşmanları, geriliğimizi ve mağlubiyetimizi, İslam’a bağlıyorlar, O’ndan kurtulursak terakki edeceğimizi ve başımıza gelen bunca belâlardan kurtulacağımızı söylüyorlardı. Halbuki kurtulmak istedikleri bu din, inananlara ça­lışmalarını ve bilgili olmalarını emrediyordu. Cehale­tin her çeşidini yeriyor, ilmi teşvik ediyordu.

Akif ise, Müslümanların hatasının, dine mal edilmesine tahammül edemiyordu. Ortada bir suçlu varsa o, İslam dini değildi; suçlu onu iyi anlayıp yorumlayamayan Müslümanlardı. Bu nedenle de, öncelikle Müslümanların içinde bulundukları bu durum, onlara izah edilmeli ve daldıkları derin uykudan uyandırılmalıydı. Fakat bu nasıl olacaktı? Şayet bir hasta, hastalığı­nı kabul ederse, ona yapılan tedavi fayda verir, aksi takdirde, yapılan tedavinin hiç bir faydası olmazdı. Bu millet de hastaydı ve onun da bu hastalığını kabul et­mesi, daha sonra da ondan kurtulmak için gayret gös­termesi gerekiyordu. Bu psikolojik hastalık ise, ezil­mişlik, bıkkınlık ve kendine güvensizlikti. Akif bunu çok iyi tespit etmişti. Bunun için de bu milletin kendi­sine olan güvenini güçlendirmek ve takviye etmek ge­rekiyordu.

Tarih 9 Mayıs 1913. Akif, dıştaki düşmanlar kadar, içteki fesatçılardan da rahatsızdır. Aslından o, İslam’a düşmanlıkta birle­şen içteki ve dıştaki insanların düşünce tarzına karşı­dır. Bu insanlara karşı Müslümanları uyarmak için Bakara sûresinin 11. ve 12. ayetlerini, şiirine konu ola­rak ele alır. Bu ayetlerde “Yeryüzünde fasad çıkarmayın! denildiği zaman, ‘Biz ıslahdan başka bir şey yapmıyoruz’ derler. Gözünü aç, iyi bil ki: Onlar yok mu, işte asıl müfsid onlardır, lâkin farkında değil­ler.” denilmektedir. Akif bu ayetleri şöyle yorumlar:

“Bir de halkın dini var sık sık taarruzlar gören,

Hele bak: Millette hissiyatı oymuş öldüren.

Dini kurban etmeliymiş, mülkü kurtarmak için…

Tut da hey sersem, bu idrakinle sen âlim geçin,

Her cemâatten beş on dinsiz zuhur eyler, bu hâl,

Pek tabiîdir, fakat ilhadı bir kavmin muhal.

Hangi millettir ki efradında yoktur hiss-i din,

En büyük akvama bak, dini her şeyden metîn,

Şarka bakmaz, garbı bilmez, görgüden yok vâyesi,

Bir kızarmaz yüz, yaşarmaz göz bütün sermayesi.”

İslam’a yapılan hücumlar, cephelerde devam eden sa­vaş gibi, bütün şiddetiyle devam ediyordu. Bu hücum­lar, inananları........

© Mir'at Haber