Medyanın "bekçi köpeği" (watchdog) rolü, demokratik bir toplumda gazeteciliğin en temel ve kritik görevini tanımlayan kilit bir kavramdır.

Bu rol, medyanın sadece bilgi aktaran bir araç olmaktan öte, iktidar sahiplerini denetleyen, eleştiren ve onların hesap verebilirliğini sağlayan bir mekanizma olarak hareket etmesini ifade eder.

İşte bu rolün detayları:

Medya, geleneksel olarak "Dördüncü Kuvvet" olarak adlandırılır. Yasama (Parlamento), Yürütme (Hükümet) ve Yargı organlarının yanı sıra, medyanın bu üç kuvveti gözetleme ve denetleme işlevi vardır. "Bekçi Köpeği" terimi de bu denetim işlevini mecazi olarak anlatır.

1. Rolün Temel İşlevleri

İktidarı Denetlemek: Başta siyasi iktidar olmak üzere, büyük ekonomik güçleri, kamu kurumlarını ve diğer güç odaklarını sürekli olarak gözetlemek ve izlemek.

Yanlışları ve Yolsuzlukları Ortaya Çıkarmak: Kamu fonlarının kötüye kullanılması, yolsuzluklar, yasa dışı uygulamalar, yetki suiistimalleri, haksızlıklar ve etik olmayan davranışları soruşturmacı gazetecilik yoluyla ortaya çıkarmak.

Kamuoyunu Bilgilendirmek: Sadece rutin haberleri değil, aynı zamanda kamuoyunun bilmesi gereken, ancak iktidar sahiplerinin gizlemek istediği hayati bilgileri halka ulaştırmak. Bu, vatandaşların bilinçli kararlar alabilmesi için hayati önem taşır.

Hesap Verebilirliği Sağlamak: İktidar sahiplerinin eylemleri hakkında hesap vermeye zorlanmalarını sağlamak. Bir skandalı veya yanlışı ortaya çıkarmak, sorumluların görevden alınmasına, soruşturma açılmasına veya yasal süreçlerin başlamasına yol açabilir.

2. Etik Bağlamı

Bekçi köpeği rolü, gazetecilik etiğinin en yüksek standartlarını gerektirir:

Tarafsızlık Değil, Kamu Yararına Sadakat: Gazeteci, ne hükümete ne de muhalefete sadık olmalıdır. Sadakati, yalnızca kamu yararı ve hakikate olmalıdır.

Gözü Peklik: Bu rol, gazetecinin iktidar veya sermaye baskısına boyun eğmemesini, zor sorular sormasını ve rahatsız edici gerçekleri yayınlamayı göze almasını gerektirir.

Doğruluk: Ortaya çıkarılan bilgilerin kesinlikle doğru ve kanıtlanabilir olması şarttır; aksi takdirde medya, itibarını ve inandırıcılığını kaybeder.

3. Zıt Kavram: "Kucak Köpeği" (Lapdog Journalism)

Bekçi köpeği rolünün tam tersi, "Kucak Köpeği Gazeteciliği" (Lapdog Journalism) olarak adlandırılır.

Bu, medyanın gücü denetlemek yerine, siyasi veya ekonomik iktidar odaklarının kucağına oturmasını, yani onlara hizmet etmesini ifade eder.

Gazeteler, iktidarın söylemini yayar, yolsuzlukları görmezden gelir, sansür ve otosansür uygular. Bu durum, "Medya ve Gazetecilikte Etik Sorunlar" kitabının 3. bölümünde anlatılan, Robert Maxwell gibi patronların hakim olduğu yapılarda sıklıkla görülen bir etik ihlaldir.

Özetle: Medyanın bekçi köpeği rolü, demokrasinin sağlıklı işleyişinin garantilerinden biridir. Bu rol, medyanın bir denge ve denetleme aracı olarak görev yapmasını, böylece vatandaşların haklarını korumasını ve toplumsal........

© Enpolitik