Diğer

11 Ocak 2024

Hakim ekonomik sistem olan kapitalizmin kusursuz işlemesi için en temel üretim faktörü olan emeğe ihtiyacı olduğu bilinen bir gerçek. Ayrıca emeğe tatmin edici bir gelir düzeyi sunması da sistemin devamlılığını tüketim üzerinden devam ettirecek. Yoksa ürettiği ürünleri kime satacak? Elbette robotlaşmayı da yabana atmamalı, tüm emek piyasasını kökten değiştirecek gelişmeler baş döndürücü hızda ilerliyor.

Dünyada yaşanan demografik dönüşüm de çalışabilir nüfus (15-64 yaş) aleyhine. Örneğin nüfus yoğunluklu AB ve Çin'deki doğum oranlarındaki düşüş kaynaklı demografik dönüşüme bakalım:

Avrupa Birliği nüfusu yarım milyara dayandı ama yüzyıl bitmeden çalışabilir nüfusun payı toplam nüfusun yarısına kadar gerileyecek. Çin'in nüfusu da bir buçuk milyar sınırında. Çin'de çalışabilir nüfustaki daralma çok hızlı ilerliyor. 21. yüzyıl biterken Çin nüfusu 750-800 milyona düşerken, çalışabilir nüfustaki kayıp daha fazla olacak.

Nasıl olmasın ki? Bozulan makro ekonomik göstergelerin baskıladığı ücret düzeyleri herkesin malumu. Sadece resmi kurumların ölçtüğü enflasyona göre ücret artışları yapılıyor. Emekten çoğu platformda bir maliyet unsuru olarak söz edilirken, emek üretim faktörü ile ilgili örgütsüzlük ve adaletsizlik çözüme kavuşturulmayı bekliyor.

Sonunda kapitalist sistemin, sermayenin ürettiği her ürünün kimlere tükettirileceği sorusuna cevap bulunması gerekecek.

Yaşanan demografik dönüşüme yol açan faktörlerin etkisiyle çalışma çağındaki insan sayısı azalıyorsa, işsizlik oranını ölçmeye ne gerek var? denecek duruma gelinebilir. Ama işsizlik oranı ve istihdama ilişkin veriler, ekonomik gidişatın önemli göstergelerinden biri.

Bugün TÜİK kasım ayı işsizlik oranını yüzde........

© T24