Blokzincir teknolojisi muhtemelen, sanayi devrimi kadar hatta ondan daha etkili değişim ve dönüşümlerin anahtarı olacak. Millet olarak, özellikle de belli bir yaşın üzerinde olup bu meselelere pek de alakası olmayanlarımız blokzinciri tanımadan, anlamadan, merak ve emekle tam manasıyla kavramadan sadece kripto paralar üzerinden yalan yanlış kulaktan dolma bilgiler ve her gün basında çıkan dolandırıcılık, para aklama vs. olaylar üzerinden bu olguyla eksik bir iletişim kurduğumuz için dünyada şu an bu alanda neler olduğunun pek farkında değiliz.

Evet, şu an bu teknolojiyle üretilen varlıklar aracılığı ile borsalar kurmak suretiyle dolandırıcılıklar, saadet zincirleri, para aklama faaliyetleri, uyuşturucu, silah vb. ticareti gibi birçok yasa dışı faaliyet gerçekleşti ve gerçekleşmeye devam ediyor. Dünya ülkeleri bir yandan gerçekleştirdikleri regülasyonlarla yavaş yavaş bu gayrimeşru faaliyetlerin alanlarını daraltırken diğer yandan bu teknolojinin yani blokzincirin her geçen dün adım adım değiştirdiği dünyamız için de hukuki alt yapıları hazırlıyor.

Bundan iki asır önce İngiltere’de güçlenen ve daha sonra ABD’de kendine ciddi bir yuva bulan “Kağıt Paracılar” hareketi, altın-gümüş arasında bloklaşmış para sistemini uzun bir denemeler ve dolayısıyla krizler silsilesi sonucunda kağıt paraya transfer etmeyi başardılar. Uzun yıllar tıpkı bugün herkesin bir kripto para ürettiği gibi bankalar kendi paralarını bastılar. Öyle ki ABD’de birbirinden alakasız 1000’e yakın bankanın bastığı taller (dolar) paraları ortaya çıktı. Tabi ki çoğu banka battı, çoğu para da piyasadan silindi. 19. Yüzyıl boyunca devam eden bu maceranın sonunda ABD bugünkü altın karşılığından da koparılmış tamamen itibari bir para olan dolar formuna ulaştı. Fakat o koskoca asır boyunca neler olduğunu siz düşünün…

Osmanlı’nın da ilk para denemeleri benzer şekilde oldu. Kaimelerin başına gelenleri, nasıl eriyip gittiklerini tarih kitaplarından okumak lazım. Dursun Ali Yaz hocamızın “Antik Çağdan Geleceğe Para-Paranın Yazılmamış Tarihi” isimli eseri sanırım anlattıklarımın ve çok daha fazlasının detayını içeren, ülkemizde telif edilmiş en güzel çalışma. Bir şeyin para haline gelmesi ve o özelliğini kaybetmesi için neler yaşanması gerektiğini, bu süreçlerin zorluğunu anlamak için onu tarihsel serüvenini yakından takip etmek gerekiyor.

Hasılı, kripto paralarda görülen bu sallantılar, istikrarsızlıklar, batıklar tarih penceresinden bakıldığında son derece normal. Hep böyle oldu hep böyle olacak. Çünkü altın, gümüş de dahil olmak üzere bir şeyin para olabilmesi için öncelikle insanların bu hususta ortak bir inanca sahip........

© Milat