Öyle şairler var ki, ölümlerinden sonra bile onların edebiyat dünyasının onur levhasına kazıdıkları dizeler dilden dile dolaşır… Hiç unutulmayan ve insanlığın belleğinde hep yaşayan bu dizeler zamansız ve mekânsızdır çünkü… Her zamanın ve her mekânın içinde çınlayıp dururlar… Her dönemin duyarlı insanını yüreğinden kavrarlar…
Atatürk’ün hakkında “Ben inkılâp ruhunu ondan aldım” dediği şair olan Tevfik Fikret de işte o büyük ediplerden biridir… 19 Ağustos 1915’te 48 yaşında yaşama veda eden Tevfik Fikret, onun dönemi üzerinden akıp geçen bunca zamana karşın kendisini efsaneleştiren şiirleriyle birlikte yaşamakta ve zamansız – mekânsız dizeler üretebilmenin en çarpıcı örneklerini yaşayan dizelerinde sunmaktadır…
Onun, her dem güncelliğini koruyan “Han-ı Yağma” şiiri de işte bunlardan biri… Aralarında öğrencilerinin de bulunduğu binlerce genç Birinci Dünya Savaşı’nın çeşitli cephesinde ve Çanakkale Savaşı’nda şehit düşerken İstanbul elitlerinin yaşamına hışımla bakarak yazdığı bir şiir..
Güncel bir köşe yazısı gibi, güncelliğini hiç yitirmeyen o şiirin tam metnini okurlarımın huzuruna getiriyorum bugün…
***
“Bu sofracık, efendiler –ki bekler yutulmayı
Huzurunuzda titriyor –şu ulusun hayatıdır
Ulusun ki acılı, ulusun ki eşiğinde ölümün!
Ama sakın çekinmeyin, yiyin, yutun hapır hapır…
Yiyin, efendiler yiyin; bu doyumsuz sofra sizin,
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
*
Efendiler pek açsınız besbelli yüzünüzden;
Yiyin, yemezseniz bugün, yarın kalır mı kim bilir?
Şu doyumcu sofra, bakın gelişinizle övünçlü!
Hakkıdır kutsal savaşınızın, evet, o hak da elde bir…
Yiyin, efendiler yiyin; bu iç şenliği sofra sizin,
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
*
Bütün bu nazlı beylerin ne varsa ortalıkta say:
Soy sop, şeref, gösteriş, oyun, düğün, konak, saray,
Tüm sizindir efendiler, konak, saray, gelin, alay;
Tüm sizindir, tüm sizindir, hazır hazır, kolay kolay…
Yiyin, efendiler yiyin; bu doyumsuz sofra sizin,
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
*
Büyüklüğün sindirimi biraz ağır olsa da yok zarar,
Görkemli yüceliği, öç alıcı sevinci var,
Bu sofra gönül almanızdan böyle ısınır ve ışıldar.
Sizin şu baş, beyin, ciğer, bütün şu kanlı lokmalar…
Yiyin, efendiler yiyin; bu doyumsuz sofra sizin,
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
*
Verir zavallı memleket, verir ne varsa; malını,
Varlığını, hayatını, umudunu, hayalini,
Tüm olanca rahatını, olanca gönül balını,
Hemen yutun, düşünmeyin haramını, helalini…
Yiyin, efendiler yiyin; bu doyumsuz sofra sizin,
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
*
Bu harmanın gelir sonu, kapıştırın giderayak!
Yarın bakarsınız söner bugün çatırdayan ocak!
Bugün ki mideler sağlam, bugün ki çorbalar sıcak;
Atıştırın, tıkıştırın, kapış kapış, çanak çanak…
Yiyin, efendiler yiyin; bu cümbüşlü sofra sizin;
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
(Şiiri günümüz Türkçesine çeviren: Ceyhun Atuf Kansu)
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Ali Fathollah-Nejad
Rami G Khouri
Nikkei Editorial
visit website
