menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Birlik Adına İtaat: Kolektif Kurtuluş Söylemi ve Bireyin Özgür İradesi

10 9
previous day

“Kurtulmak yok; tek başına ya hep beraber ya hiçbirimiz.”

Bu ifade, siyasal ve toplumsal söylemin en çarpıcı kolektif kurtuluş anlatılarından biridir. İlk bakışta dayanışma ve ortak kader çağrısı gibi görünse de, liberal bakış açısından ciddi sorunlar barındırır: Bireyin özgür iradesini askıya alır ve onu kolektif hedefler uğruna araçsallaştırır. Atilla Yayla’nın vurguladığı üzere, özgürlük, bireyin topluma tabi olmaktan ziyade kendi iradesiyle var olabildiği bir koşuldur; bu nedenle “hep” adına dayatılan söylemler, bireysel özgürlüğü aşındırır.

Bu söylemin temel iddiası şudur: Birey tek başına kurtulamaz; yalnızca kolektif bir bütün içinde anlam kazanır. Ancak bu mantık, bireyin düşünme, karar alma ve itiraz etme yetkisini ikincil hâle getirir. Liberal düşünce, bireyi toplumsal yapıların pasif bir ürünü değil, özerk ve ahlâkî bir özne olarak tanımlar. Bu nedenle “tek başına kurtuluş yoktur” önermesi, bireysel özerkliği sınırlayan normatif bir iddiaya dönüşür.

Manipülasyon Aracı Olarak Sloganlar

Bu tür kolektif söylemler yalnızca soyut bir birlik çağrısı değildir; aynı zamanda iktidardaki veya güç sahibi........

© Hür Fikirler