“Sular hep aktı geçti,
Kurudu vakti geçti;
Nice han nice sultan
Tahtı bıraktı geçti.
Dünya bir penceredir,
Her gelen baktı geçti.”

Bir dönem okumalarımı ağırlıklı olarak felsefe üzerine yoğunlaştırmıştım. Hatta üçüncü üniversite olarak Felsefe Bölümünü okumayı bile düşünmüştüm ancak daha sonra yalnızca bir diploma için buna gerek olmadığını, benim için asıl önemli olanın sistematik okumalarla bu alanda derinleşmek ve kendimi geliştirmek olduğunu fark ederek bu düşünceden vazgeçtim.

Ahmet Cevizci’nin, Ahmet Arslan’ın, Bertrand Russell’ın, Macit Gökberk’in, Umberto Eco’nun ve daha adını sayamadığım birçok yazarın Felsefe Tarih’ine dair kitaplarını; Yunan felsefesine dair araştırma, tez, makale ve filozofların kendi metinlerini incelerken Aristoteles’ten Descartes’a, Spinoza’dan Kant’a uzanan geniş bir külliyatın içinde dolaşıyordum. Okudukça insan düşüncesinin önemini ve aklın gücünü görüyor, fakat bir yanımın hep eksik kaldığını hissediyordum.

Batı düşüncesi aklın önemine keskin bir şekilde vurgu yapıyor; fakat kalbin sesini çoğu zaman görmezden geliyor, hatta kimi zaman tamamen susturuyordu. Bu düşünce o kadar ileri seviyedeydi ki Descartes gibi önemli bir düşünür bile evreni mekanik bir düzen, hayvanları ise “ruhsuz birer makine” olarak tasavvur ediyordu. Descartes’ın mekanist evren anlayışı, daha sonraki yüzyıllarda deizmin gelişmesine dolaylı bir zemin hazırlamıştır.

O sıralarda Yunus Emre’nin çocukluğumuzdan beridir bildiğim ama üzerine derinlemesine düşünmediğim yukarıdaki dizeleriyle yeniden karşılaştım:

Dünya bir penceredir / Her gelen baktı geçti.

Bu dizeleri okuduğumda, yıllardır okumasını yaptığım felsefi metinlerin bana söyleyemediği bir şeyi Yunus’un birkaç kelimeyle söylediğini fark ettim. Dünya eğer Yunus’u can kulağıyla dinlese ve onun düşüncesine uygun hareket etseydi nice büyük savaşlar, yıkımlar, vahşetler ve katliamlar belki de yaşanmayacaktı. Çünkü Yunus, çok sade bir dille büyük bir hakikatin özünü dile getiriyor, aklı........

© Günışığı Gazetesi