Yemeden sakın ölmeyin
Bu ülkede börek sevmeyen bir Allah’ın kulu var mıdır acaba?
Bu sorunun yanıtını çok merak ederim. Eğer böyle birisi varsa, onunla tanışmak, psikolojisini incelemek, damak yapısındaki deformasyonları öğrenmek isterim.
Tanrı’nın o kişiye börek sevmeme duygusunu neden bağışladığını merak ederim.
Bilen bilir, ben iflah olmaz bir börek severim. Tutkunum… Bağımlıyım… İflah olmam… Hiçbir tedaviye razı olmam!..
Hangi börek olduğu önemli değil, yeter ki börek olsun. Yufkaların arasına saklanan lezzetler fikrimi değiştiremez. Kıymalı, peynirli, ıspanaklı, kabaklı, mantarlı!…
Tabii bir iki adım öne geçenler olur. Örneğin su böreği. Üstü altın sarısı kızarmış, ortasında kalınca bir beyaz peynir katmanı olan, bol tereyağlı bu börek benim için “yemekler üstü” bir yiyecektir. Ona hiç toz kondurmam.
İnsan böylesine ağır bir cezayı hak etmek için kim bilir ne günahlar işlemiştir?
En lezzetli su böreğini annem yapardı. Kendi açtığı, haşladığı, kevgirin üstünde süzdüğü, tepsiye yerleştirdiği anları, bir sanat eserini izler gibi hayran hayran izlerdim.
Gençlik yıllarımda Saray Muhallebicisi’nde de lezzetli su böreği yemişliğim olmuştu. Son zamanlarda su böreği için Sarıyer’deki Bilici Börekçisi’ni (hala açık mı?) tercih ediyorum.
Anadolu’nun dört bir yanında bu sanat eserini yapan onlarca börekçi olduğunu sanıyorum. Adreslerini ele geçirebilirsem, üşenmeden gidip, onların da tadına bakacağım.
Kazdım kazdım, böreğin kökenine inemedim! Sanırım bendeki kaynaklar yetersiz kaldı. Ulaştığım bilgiler de varsayımdan öte değil.
İLK BÖREĞİ UYGUR BEYİ BUĞRA YAPTIRMIŞ
Mesela bazı kaynaklarda ilk böreği Uygur Beyi Buğra’nın yaptırdığı belirtiliyor. Peynirli bir börekmiş. Bu yemeğin adını, beyin adını çağrıştırsın diye Büğrek koymuşlar.
Kutadgubilig’de börek maddesi yok. Yani 11. Yüzyılda Türkler bu yiyeceği ya bilmiyorlardı ya da başka adla anıyorlardı.
Dr. Süheyl Ünver’in araştırmasına göre, 1473’te Akkoyunlulara karşı sefere çıkan Fatih Sultan Mehmet’in Afyon’da konaklaması sırasında sunulan yemeklerin arasında börek de yer alıyor.
Vecdi Seviğ’in ‘Damak Tadının İzinde’ adlı kitabında belirttiğine göre, IV. Mehmet 1680 yılında bir kanunname yayınlıyor. Bu kanunnameye göre, “etli börekler 250 dirhem olacak, içinde mutlaka koyun eti bulunacak, et karışık........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein