'Çingeneler' Zamanı
Yakaladık ya, kolay kolay kaçırmayız artık! Konumuz balık, söyleyecek çok şey var. Konu zengin. “Binbir Balık Masalını” bile yazabilirsin. Uzatmayalım! Anlatacağımız, alt tarafı yağsız, bir karış bir balık! Balık yasağı kalkarken ağlara ilk takılan balık Çingene Palamudu...
Yasak kalkmadan önce de Boğaz’a olta sallayanların şanslıları bu öncü balığı yakalayabiliyordu. 22 ile 28 santim uzunluğundaki bu balık, uskumrudan biraz daha hallicedir. Hatta bilmeyenler ikiz kardeş bile sanabilirler.
Niye “Çingene” sıfatı yakıştırıldığına dair sağlam bir kaynak bulamadım.
Belki de onlar gibi sık sık göç etmeleri yüzünden bu isim verilmiş olabilir.
Yerinde duramayan millet, dersem daha doğru olur.
Nitekim Çingene Palamudu, ağustos ortasından itibaren Boğaz’a giriş yapar. Eğer oltalara, ağlara takılmazsa, Meksika Körfezi’ne kadar gider.
Bu balığa Bıldırcın diyenler de vardır. Bıldırcın da öncü, göçmen kuşlardandır. Onların öncüleri de Çingene Palamudu gibi henüz gerekli yağı tutmamış olurlar.
Henüz yavrudur. Laf aramızda, bu halini pek sevmem.
Bu “yakışıklı” balık bence ızgaraya hiç yakışmaz. Ateşi görünce hemencecik kurur. Onun için zeytinyağında (bitkisel yağda) kızartmak gerekir. Birkaç kere alt üst etmek yeterli olur.
Bir de pilakisi lezzetli olur. Balık pilakisi, Rumlardan bizim mutfağımıza miras kalmış bir yemektir. Onun için genç kuşak bu lezzetin yabancısıdır.
Aslında kolay bir yemektir.
Çingene palamutları dilimlenir. Bu dilimler tepsiye dizilir. Üstüne sarımsak, domates, taze soğan, maydanoz, zeytinyağı, tuz, karabiber, kesme şeker koyup, 180 derece ısınmış fırında 20 dakika pişirilir.
Bir dakikanızı rica edeceğim!
Her gördüğümüz palamuda, palamut deyip geçeriz ama yanlış yaparız. Çünkü onlar boyutlarına göre değişik isimler alırlar. Örneğin:
Boyları 12-16 cm arasında olanlara palamut vonozu,
16-22 cm arasında olanlara kestane palamudu,
22-28 cm olanlara çingene palamudu,
28-35 santimlere palamut,
40-45 santimlere torik,
45-55 santimlere sivri,
55-65 santimlere altıparmak,
65-70 santimlere piçuta,
70 santim ve üstüne de zindandelen denir.
ÇANAKKALE’Yİ GEÇİNCE TADI YAVANLAŞIR
Palamut serin ve az tuzlu suları sever. Onun için Çanakkale Boğazı’nı geçtikten sonra tadı........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein