Daha önce çiftçilerin gelirlerini etkileyen toprak, iklim, fiyat düzeyi, devletçe yapılan edimler ve şans faktörü üzerinde durulmuş ve bunların hemen bütünüyle çiftçinin denetimi dışında olduğu belirtilmişti. Çiftçinin gelirini etkileyen altı küme etmenin sonuncusu olan yönetim ise büyük ölçüde onun kendi elindedir. Çiftliğini istediği gibi örgütleme ve işletme olanağı vardır. Yetiştireceği satılacak ürünlerin cinsini ve miktarını, işletmede yer vereceği hayvanların cinsini, sayısını ve niteliklerini kararlaştırabilir. Bitkisel ürünlerin ve hayvanların nasıl yetiştirileceğini, işgücü ve donanımın kullanım şeklini belirleyebilir.

İşletmenin örgütlenme ve işleyiş şeklinin parasal başarı üzerinde büyük etkisi vardır. Toprak, iklim, fiyatlar ve devletle olan ilişkiler açısından benzer koşullarda olan çiftçilerin kazançları arasında büyük farklar olması olağan bir durumdur. Bunun nedeni de işletmelerin örgütlenme ve yönetim şeklidir.

Kırsal alana doğru yapılan bir yolculukta birbirine yakın yerlerde çok farklı ürünlerin yetiştirildiği göze çarpar. Şeftali bahçesine bitişik ekin tarlaları, onun ilerisinde bir süt hayvancılığı işletmesi, sebze bahçeleri, zeytinlikler yan yana ve iç içedir. Yurdumuzda pek az işletmenin bütün arazileri bir arada bulunur. Mülk araziler bile parçalı ve dağınıktır. İşletme büyüklüğü sabit değildir. Kira ve ortakçılık yoluyla işletmeler yıldan yıla büyür, hatta küçülebilir. Bu dağınık yapı........

© Aydınlık