İdeoloji kavramı Türk Dil Kurumu’nun açıklamasına göre; Siyasal veya toplumsal bir öğreti oluşturan, bir hükümetin, bir partinin, bir grubun davranışlarına yön veren politik, hukuki, bilimsel, felsefi, dini, moral, estetik düşünceler bütünüdür. Bir düşüncenin ideoloji boyutlarına ulaşabilmesi için birçok kişiye hitap etmesi gerekmektedir. İdeolojiler kitlelere rehberlik eden düşüncelerdir. İnsanlık tarihinin başlarından beri özellikle yerleşik ve topluluk olarak yaşamın oluşmasından sonra oluşturulan kurallarla birlikte ideolojik düşüncelerde kendini göstermeye başlamıştır. Kavramsal olarak ise Fransız İhtilali (1879) sonrası 19.yy. da şekillenmiştir. Sözcük olarak ‘’Fikirlerin Bilimi’’ anlamına gelir.

Özellikle hızlı toplumsal gelişmeler ve Sanayi Devrimi’nin de etkisiyle 19.yy. da siyasal ve toplumsal doktrinler hızla şekillenmeye başlamıştır. Sanayileşmeyle birlikte oluşan hızlı fabrikalaşma süreci ve büyük iş gücü talebi doğurmuştur. Eskiden beri süregelen köylü şehirli düzeni daha da değişmeye başlamış, işçi ve işveren sınıfları yaygınlaşmıştır. Sınıfsal farklar, Milliyetçilik duygularıyla imparatorlukların yıkılması ve birçok devlet kurulumu oluşumu, ideolojileri geliştiren faktörlerden birkaçıdır. Gazete ve dergilerinde yaygınlaşmasıyla fikirler artık ücra köşelere kadar yayılmış, taraf olma duygusu güçlenmiştir. Tarihsel döngüde ideoloji kavramı, rakip öğreti ve fikirlere genelde karşı bir silah ve tepki olarak görülmüştür.

İdeoloji, içinde kurallar olan fikir ve kavramların düzenli kümeleridir. Belirli bir fikirsel güç olarak yansımıştır. İdeolojiler; İnsanların hayatın değişik dinamiklerine karşı bir yol bulma çabası olarak da görülebilir. Sürekli olarak devam eden değişim rüzgarının o rüzgardan huzursuz olan veya zarar gören kitlelere liderlik yapan kişilerin sistematik hale getirdiği düşünce yapılarıyla oluşur. Kitlelere, iletişim araçları ile önderlik eden ve aydınların, bu değişimi açıklamak ve yol göstermek için geliştirdikleri ve sistemleştirdikleri düşünce yapılarını içerirler. Bu şekilde toplumda süregelen bir fikir başkaları tarafından değiştirilmeye çalışacak ve kısır döngü kırılacaktır. Siyaset ve Sosyal Bilimlere ait bir kavram olarak ideoloji ile ilgili altı farklı ve özgün tanımlama da İngiliz Eagleton tarafından yapılmıştır. Ona göre, ideoloji;

Tarihte birçok siyasi ideoloji görüşü vardır. İdeolojik öğretilerin önde gelenlerinden olan 3 ana ideolojiyi ve ilgili ideolojilerin ana dinamiklerini okuyucuları sıkmadan kısa bir şekilde inceleyeceğiz.

LİBERALİZM; Birçok ideoloji gibi Liberalizmin de ortaya çıkışı 19. yy a dayanmaktadır. Liberalizm, Feodalizmin yıkılması ve kilisenin eski gücünü kaybetmesiyle ortaya çıkmıştır. Krallıkların yıkılmasından sonra Monarşiye dayalı yönetimlerin yerini çoğulcu demokrasiler almaya başladı. Halkın kendi kendini yönettiği demokratik ülkelerde düşünce ve ifade özgürlüğü beraberinde birçok yeniliği de oluşturdu. Liberal ideoloji, din ve inanç özgürlüğü, ifade özgürlüğü, teşebbüs ve mülkiyet özgürlüğü gibi özgürlüklerin yasal bir güvence temeline bağlanmasını savunur. Bunu sağlayacak mekanizma ise anayasa ve kuvvetler ayrılığı ile çoğulculuğa dayalı bir sistemdir. Başlıca öğeleri;

Özgürlük; Liberal sistemin temel değeridir. Bireylerin hak ve özgürlükleri teminat altına alınmalıdır. En önde gelen unsurdur.

Bireycilik ve Eşitlik; Liberal sistemin ana ilkesidir. Birey her şeyden........

© Adil Medya