Eğitimde insanı değerlendirme en önemli başlangıç noktasıdır. İnsanı tanıma, özelliklerine göre eğitme ve yönlendirme başarının başlangıcıdır.

Osmanlıların ilk dönemlerindeki eğitim sistemi hakkında yabancılar takdirlerini şöyle belirtmiştir: “Türkler istisnai bir özelliğe sahip insan keşfettiklerinde paha biçilmez bir şey bulmuş gibi sevinirler. Onu yetiştirmek için hiçbir fedakarlıktan kaçınmazlar, şayet savaşmaya gücü yeterse her şeyden üstün tutarlar. Bizim durumumuz farklıdır: bir köpek veya şahin bulduğumuzda çok seviniriz, onun için her şeyi yaparız. Ama bir adam üstün vasıflara sahipse onu mükemmelleştirmek için bir fedakarlıkta bulunmayız. Ne eğitimine bakarız, ne de iyi eğittiğimiz köpek, at veya şahin gibi bakarız.”

Sultan ikinci Murat döneminde kurulan ve Fatih döneminde gelişen bu eğitim kurumu geniş ölçüde Hristiyan çocuklardan (Bulgar, Macar, Polonyalı, Bohemyalı, Alan, Yunan, Slav, Rus, İtalyan) meydana gelen devşirme okuluydu. Enderun’a bir müddet sonra Türkler de alınmıştır.

Enderun mektebinde eğitim ve öğretim bütünlük halinde takip edilmiştir. Osmanlı padişahının seçmek mümkün olmasa da devlet adamları seçilerek eğitilmiş ve dönemlerinin üstün özellikleriyle yetiştirilmiştir. Hatta denilmiştir ki; Türkler Sultan hariç........

© Yeni Meram