Η στέγη ως κοινωνικό δικαίωμα και η αποτυχία της κυβέρνησης
Του Θέμη Μπάκα*
Η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα δεν είναι πια μια «δύσκολη συγκυρία» που θα ξεπεραστεί από μόνη της. Είναι ένα βαθύ, διαρθρωτικό πρόβλημα, αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών και παραλείψεων ετών, που σήμερα συνθλίβει νοικοκυριά, νέους ανθρώπους, εργαζόμενους, αλλά και εκείνους που κρατούν όρθιο το Δημόσιο: εκπαιδευτικούς, γιατρούς, νοσηλευτές.
Η κατοικία, από βασικό κοινωνικό δικαίωμα, μετατρέπεται σταδιακά σε προνόμιο για λίγους. Κάθε νέα κυβερνητική εξαγγελία για τη στέγαση γεννά εύλογες προσδοκίες. Όμως, η κοινωνία έχει πια μάθει να μην κρίνει από τις ανακοινώσεις, αλλά από το vαποτέλεσμα. Και το αποτέλεσμα μετριέται με ένα απλό, αμείλικτο, ερώτημα: μπαίνουν περισσότερες κατοικίες στην αγορά, σε τιμές που μπορεί να αντέξει ο κόσμος; Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, η απάντηση είναι αρνητική.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να «κερδίσει» πίστωση χρόνου. Όμως, η στεγαστική κρίση δεν περιμένει. Κάθε μήνας καθυστέρησης σημαίνει ότι νέοι άνθρωποι εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, οικογένειες μετακινούνται διαρκώς, δημόσιοι λειτουργοί αδυνατούν να ζήσουν εκεί όπου εργάζονται.
Τα δισεκατομμύρια που δαπανήθηκαν και η επιδείνωση όλων των δεικτών
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτά η συζήτηση για τα νέα μέτρα αν συνυπολογιστεί ένα κρίσιμο στοιχείο που συστηματικά αποσιωπάται από τον δημόσιο διάλογο: από το 2019 έως σήμερα η κυβέρνηση έχει δαπανήσει περίπου 6,5 δισ. ευρώ για τη στέγαση, μέσω ενός ευρέος πλέγματος 43 διαφορετικών στεγαστικών πολιτικών
και παρεμβάσεων.
Κι όμως, παρά αυτό το πρωτοφανές δημοσιονομικό αποτύπωμα, όλοι οι βασικοί δείκτες καταγράφουν επιδείνωση. Τα στοιχεία, τόσο της Eurostat όσο και της ΕΛΣΤΑΤ, δείχνουν μια ραγδαία αύξηση του κόστους στέγασης, τόσο στην αγορά κατοικίας όσο και στα ενοίκια.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται πλέον στις χώρες με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στέγασης ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος, ιδίως για τα χαμηλά και μεσαία στρώματα.
Την ίδια ώρα, η Τράπεζα της Ελλάδος και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις επαναλαμβανόμενες εκθέσεις τους, περιγράφουν με σαφήνεια:
∙ πού εντοπίζεται το πρόβλημα,
∙ ποια μέτρα είναι αποτελεσματικά,
∙ και προς ποια κατεύθυνση πρέπει να στραφεί η στεγαστική πολιτική: ενίσχυση της προσφοράς,........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Waka Ikeda
Grant Arthur Gochin
Daniel Orenstein