Diğer

03 Mayıs 2024

Bugün yürürlükte olan siyasi sistemlerin sıradan vatandaşları dışlayacak şekilde işlediğine inananların sayısı az değildir. Seçtiğimiz milletvekillerinin çoğu bambaşka aktörlerin, özellikle belli grupların, güçlülerin çıkarlarını öncelleyen siyasi partiler tarafından yönetiliyorlar.

Siyaset bilimci John Dryzek'in Avustralya'nın federal parlamentosu konusunda söyledikleri, birçok parlamento için geçerlidir: "Partili siyasetçiler birbirlerini dinlemiyor, düşünmüyor ve fikirlerini değiştirmiyorlar." Dryzek'e göre, iyi müzakerenin başarısının temel ölçütü, ilgili kişilerin fikirlerini değiştirmeye istekli ve yetenekli olup olmadıklarıdır. Parti siyaseti, politikacıların bunu yapma yeteneğini kısıtlamaktadır. Bu düzende vekiller, parlamentoda söz aldıklarında birbirlerini ikna etmek için değil, bu konuşmaları izleyen kamuoyunu belli yönlerde etkilemek için konuşuyorlar.

Demokrasinin sorunlarını çözmek için formüller arayanlardan bir kısmı, siyasi temsilcilerin parti süzgeçlerinden geçerek aday olup seçilmeleri yerine bir çeşit kurayla görevlendirilmelerini önermektedirler. Buna "sortition"(sıralama) diyenler var. Bu yolun, özel çıkarlara ve siyasi partilere bağlı seçilmiş yetkililer yerine, vatandaşlara daha yararlı politikalar geliştirebilenlerin görevlendirilmesine yol açacağına inanılıyor.

Dryzek, üyeleri kura ile seçilecek bir meclisinin oluşturmasını öneriyor. ABD vatandaşlarının mahkeme jürilerinde görev yapmak üzere çağrıldıkları gibi, herhangi bir yetişkin vatandaş da hayatının bir döneminde bu mecliste görevlendirilebilmelidir. Dryzek'in "Halk Meclisi" olarak adlandırdığı bu meclisin üyeleri, bir ceza davası konusunda karar belirlemek yerine, mevzuatı müzakere edip oylayacak, böylece ülkenin nasıl yönetileceğine karar vereceklerdir.

Belki önce, sadece partilerin daha az engel olabileceği yerel düzeydeki meclislerin üyeleri kura yoluyla saptanabilir. Paris'te kurayla seçilen ve yerel gündemin belirlenmesinden sorumlu olan bir Yurttaşlar Meclisi vardır. Belçika'nın Ostbelgien kentinde de kurayla seçilen bir yerel konsey mevcuttur. Bunların her ikisi de daimi organlardır. Avrupa'nın birçok yerinde belirli konuların tartışılması........

© T24