Diğer

T24 Haftalık Yazarı

31 Aralık 2023

2023, geride mutlu anılar bırakmadan bizlere veda ediyor.

Dünya üzerinde depremler, savaşlar ve finansal krizlerle boğuşulurken bilim insanları 2023 boyunca uzaya yönelik çalışmalarını sürdürdüler.

Bu süreçte, Dünya uydusu Ay'a ilgi büyüktü ve bu gök cismine "yumuşak iniş" yarışında da galibiyet tacı Hindistan'ın oldu.

Ay'a yumuşak inişi şimdiye kadar yalnızca dört ülke başarabildi.

Ay yüzeyine ulaşan ilk ülke, 12 Eylül 1959'da insansız uzay aracı Luna 2 ile o zamanki adı SSCB olan Rusya olmuştu. Ancak bu Ay yüzeyine sert bir inişti. Yumuşak iniş ise 1966'da yine SSCB tarafından gerçekleştirildi. 1976'daki son uçuşu Luna 24'den bu yana Rusya Ay'a uzay aracı göndermedi.

Ay'a ilk insanlı uçuş, 20 Temmuz 1969'da gerçekleşti ve bu görev "Apollo 11" olarak biliniyor. ABD, 1972 yılına kadar Ay'a altı başarılı ve insanlı iniş daha gerçekleştirdi ancak daha sonrasında, ABD dahil başka hiçbir ülke Ay'a insan indiremedi.

Ay'a insansız ama yumuşak iniş yapabilen üçüncü ülke, 14 Aralık 2018'de fırlatılan uzay aracı"Chang'e 4" ile Çin oldu. Çin, Ay'ın karanlık yüzüne ilk yumuşak inişi 3 Ocak 2019'da tamamladı.

Ay'a son yumuşak inişi başaran ülke Hindistan oldu. "Chandrayaan-3" uzay aracı ile Hindistan, 23 Ağustos 2023 tarihinde Ay'a başarıyla yumuşak iniş yapan dördüncü ülke olarak uzay tarihine geçti.

Bu Hindistan'ın ilk denemesi değildi. Daha önce Ay yüzeyine çarpmak üzere tasarlanan Chandrayaan-1, 22 Ekim 2008'de ay yüzeyine ulaşmış ve Hindistan, Ay'a başarılı bir şekilde çarpan yedinci ülke olmuştu. 2019'da Chandrayaan-2 ile Ay'a yumuşak iniş yapma girişimi ise başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

2023'te uzay araştırmaları Ay ile sınırlı kalmadı. Bilim insanları evreni ve Güneş Sistemi'ni anlama yolunda önemli çalışmalar başlattılar.

Bilim insanları için en ilgi çekici konuların başında evrenin en gizemli bileşenleri olan karanlık enerji ve karanlık madde geliyor. Temmuz ayında Avrupa Uzay Ajansı ( ESA), evrenin 3 boyutlu bir haritasını oluşturması için tasarlanan Öklid (Euclid) Uzay Teleskobunu uzaya gönderdi. Öklid uzay teleskobu ile gökbilimciler, evrendeki hakim maddeyi oluşturan karanlık madde ile evrenin genişlemesini hızlandıran karanlık enerjiyi daha iyi anlamak için uzak galaksileri gözlemleyecekler.

Bilim insanları için ilgi çekici bir başka konu ise Güneş Sistemi içinde yaşam olasılığı; Güneş Sistemi'nin en büyük gezegeni Jüpiter'in buz kaplı uydularında yaşamın izlerini bulabileceklerini umuyorlar.

Bu amaçla Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından projelendirilen JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer) uzay........

© T24