menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

BACIERENLERDEN CUMHURİYET KADINLARINA

10 1
24.10.2025

Tarih sayfasında öylece duruşları bile bir sesleniştir çağlar ötesine.

Tarihten söz etmişken geriye hatta bir hayli geriye dönüp bakmak lazım onları tanımak için. En eski kaynak ve Türk mitolojisinde “Alangoa” kadınları olarak isim alarak karşımıza çıkarlar kadınlarımız. Yani onlar savaşçı kadınlardır ve hatta Ay’ın kızları, Ay’ın doğurduğu ve yetiştirdiği kızlar kadınlar olarak bahsedilir. Ay’ın mavi ışıklarından doğmuş savaşçı kadınlar olduklarına inanılır, ne de olsa mitoloji işte. Alangoalar savaşçıdırlar, erliklerini ispat etmiş, dişil varlıklardır onlar. Erden daha erdirler; saçlarını kement gibi kullanan, gök gözlü güzel, alımlı, savaş alanlarında ok ve yaylarını, kılıçlarını ustaca savuran, tereyağından kıl çeker gibi can alan kadınlardır. Mitolojinin en başlangıcıdır onlar, dünya yaratıldığında onlarla birlikte yaratılmıştır, hayat onlarla başlar, onlarla devam eder ve onların doğurdukları, yetiştirdikleri erlerle devam eder. Böyle inanılır…

Sonraki bir aşamada mitolojideki efsane değil, gerçekte hayatın içinde hayatlarıyla efsane olan kadınlar tarih sayfasında yerini alır. Dünyada kadınlar için “ İnsan mı yoksa şeytan mı?” tartışması yaşanırken, onlar devlet kurup devlet yönetiyorlar, bunu da erkeklerin gölgesinde değil, kendi kimlik ve kişilikleriyle başarıyorlardı. Yine tarihe baktığımızda adından bahsedilen, kahraman, devlet yöneten, ordu komutanı olan o kadar çok kadın vardır ki, erkeklerin sayısına eşittir. Erkek ve kadın hayatın içinde eşit olunca liyakatli olanın yönetmesi kadar normal hiçbir şey yoktur. Bu düşünce Türk kültürü için bir ütopya değil gerçeğin ta kendisidir. Erkek kahraman kadın kahraman diye bir şey yoktur, cinsiyeti de yoktur, iyi olan devlet yönetir. Bu kadınlara yüzlerce örnek verile bilinir, bir kaçı aklımızda kalsın diye söyleyelim.

Selcen Hatun Dede Korkut ünlemelerinde adı sıkça geçen, nişanlısı Kanturalı’nın intikamını alan savaşçı bir kadındır. Börte; Cengiz Han’ın eşi, onunla birlikte veya onsuz da düşmana karşı ordu yöneten komutan bir kadındır. Süyebike, bir ordu komutanıdır, yenilmez bir direnişçidir. Erkek egemenliğine boyun eğmemekle ve direnişleriyle ünlüdür.

M:Ö 6. Yüzyılda yaşamış olan Tomris Hatun ise dünya tarihinde kadının adı yokken, o eşi benzeri olmayan bir kadın hükümdardı ve Saka Türküydü.

Yine Türk kadınlarının kurduğu bir teşkilat vardır ki, bu dünyada bir ilktir ve şimdilerde bile onların yaptıklarını başarabilecek kadın hareketi çok az bulunur. Bu kadın teşkilatı tartışmasız dünyada bir ilktir ve örgütlü bir yaşamın nasıl olması gerektiğini, kesin esnetilmez kurallarıyla nasıl toplumu disipline edileceğini gösterir. 8. Yüzyılda Ahi Evran’ın karısı Fatma Bacı tarafından kurulmuştur, Anadolu’dan ve Türk kadınının özgür gücünü dünyaya haykırmıştır. Bu kuruluş Anadolu Türkmen kadınları tarafından kurulan Bacıyân-ı Rum’dur. Yani kısaca........

© Sonsöz