(Kur’an’da; “Allah (cc) …ın/in en hayırlısıdır” ifadesinin geçtiği âyetleri incelemeye devam ediyoruz)

2.Konu: Allah rızık verenlerin en hayırlısıdır

-Rızık

Rızık kelimesinin fiili ‘razeka’; rızık vermek, nimete veya birine teşekkür etmek demektir. Buradan ‘rızık’; dünyevi ve âhirete ilişkin olsun ihsan, lütuf, devam eden bağış demektir ki çoğulu ‘erzâk’tır.

Rızık; faydalı bağış, gıda, nasip, pay, yiyecek-içecek, boğaza ulaşan ve gıda olarak alınan şeylerdir diye de tanımlanmıştır. Bir başka deyişle, kendisinden faydalanılan veya Allah’ın canlılara zevk alması ve yararlanması için verdiği şeylerdir. (el-Isfehânî, R. el-Müfredât, s: 282)

Öyleyse mülk olsun olmasın, yenilen, içilen ve diğer şekilde kullanılmak sûretiyle kendisinden faydalanılan gıdalar, mallar, çocuklar, eşler, ilim, iman ve bilgileri gibi şeyler de birer rızıktır.

-Rızkın Kur’an’daki anlamları

Kur’an’da rızıkla ilgili pek çok âyet var ve ve genel olarak bir kaç manada geçmektedir.

1.Dünyaya ve âhirete ait devam eden bağış (Bekara 2/172. Hûd 11/6),

2.Canlılara nasip olan şey (Kehf 18/19),

3.Faydalanılan gıda, şey (Kâf 50/11),

4.Yağmur (Zariyât 51/23)

Kur’an, ‘rızık’ kavramını genel bir çerçevede kullanıyor ve onun geniş alanına işaret ediyor. Bu bağlamda;

evcil hayvanları (Hacc 22/28, 34), bitkisel ürünleri (İbrahim, 37), insanların ve diğer canlıların gıdalarını (Ankebût 29/60. Hûd 11/6), cennetliklere Cennette verilecek, yapılacak bağışlar, ya da ahiretteki ni’metleri (Mü’min 40/40. Âli İmran 3/165. Vâkıa 56/82), gökten indirilen ve yeri dirilten, bir çok rızkın yerden çıkmasına sebep olan yağmuru (Mü’min 40/13. Zariyât 51/22. Nahl 16/73. Hacc 22/58),

insanların sahip olduğu servet, mal ve mülk gibi şeyleri (Nahl 16/71) rızık olarak sayıyor.

Rızık aynı zamanda manevi ni’mettir. Hatta Şuayb (as) bunu kendisine verilen peygamberlik diye niteledi. (Hûd 11/88)

Demek ki insanın sahip olduğu mallar, yediği ve içtiği gıda olan şeyler, beden kuvveti, kabiliyetler, bilgi/ilim gibi şeyler de birer rızıktır.

-Rızkı yaratan Allah’tır

Kur’an’a göre rızık yaratan ve veren Allah’tır. O (cc), canlıların rızkına kefildir. Her canlıyı yaşatacak kadar rızık-besin veren, rızka ulaşma yollarını ve sebeplerini var eden O’dur. Kur’an bunu Allah’a nisbet ederek; yerine göre “rızıklandırdık, rızıklandırdı, rızıklandırır, bizi rızıklandır” şeklinde kullanmaktadır.

Buna göre rızık ya doğrudan doğruya veya bir sebebe bağlı olarak Allah’a aittir. (Ankebût 29/60) Allah’ın Tekvîn (yaratma) sıfatının bir yansıması olan rızık verme olayına çeşitli varlıklar muhatap........

© Mir'at Haber