Osmanlı’nın son döneminde batıcılık akımının, ancak toplumun içerik ve form olarak batılılaşması durumunda “geri”likten kurtulacağını öne sürmesi, “İslam” ile irtibat noktalarının yeniden gözden geçirilmesi noktasında elbette uyarıcı olmuştur. İslamcılık ise, bundan sonra “islam” ile irtibatın devam ettirilerek kurtuluşun elde edileceğini öne sürmüştür.

Osmanlı için modernlik, içinde bulunduğu gaileden kurtulmak anlamına gelmekteydi. Bu sebeple Batı ile temasını geliştirmek ve gerekli olan sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel düzenlemeleri yapmak zorunlu olarak görülmekteydi. Bu süreçte Osmanlı’nın İbn Haldun’un deyişiyle “asabiyet”inin zayıflamış olması meselenin ruhunu anlama konusunda elini zayıflatmaktaydı.

Batılılaşma ve/veya modernleşme bugüne kadar hız kesmeden devam etmiştir. Her ne kadar aralarında detay görüşler açısından benzerlikler söz konusu ise de, tarihsel süreçte gerilim batıcılar ile İslamcılar arasında oluşmuş görünmektedir. Batıcıların savları ile pratiklerinin egemen olduğu zamanlarda, İslamcıların bu durumdan kurtuluşa dair batıcılara rezervlerinin dışında kuvvetli iddiaları bulunmaktaydı. Hatta İslamcılar “yerlilik” kavramından yola çıkarak tarımdan eğitime, ekonomiden sağlığa kadar farklı alanlarda sorunları ancak........

© Milat