Bütün bu olup bitenlere, dünyanın tadının kaçmasına, hayat ile aramıza giren sayısız uyuşuk mayışık maniaya rağmen kaşla göz arasında Mart ayı cemrelerin araladığı kapıdan içeri girdi, içimizi ısıttı, yolu yarılamakla kalmadı, hızlıca nisana doğru ilerliyor. Ben Mart ayının gelişini, çocukluğumda babamın üzüm bağı budaması vesilesiyle bilirdim. Eriyen karlar saçaklardan aşağı şıpır şıpır dökülmeye başlar, dereler coşkuyla akar, dağ tepe uykudan uyanır, çimenler göğü selamlar, geride kalan bütün o ölümcül göstergeler yerini tazeliğe bırakırdı. Babamsa daha Mart’ın ilk günlerinde heyecanlanır, göğe bakar, gururla, istekle, hevesle “Budama vakti geldi” derdi. Bağ budaması, asmanın kış boyu kuruyan, suyunu yitiren, oduna dönüşen çubuklarının kesilip onun yerine yenilerinin gelmesini sağlayan keskin bir müdahaledir. Bahara, özellikle Mart ayına özgü bu müdahala olmadığında bağ bakımsız kalır, birkaç yıla da tazeliğini yitirerek sıradan bir bitkiye dönüşür ve üzüm vermez. Mart ayı bu sebepten, çocukluğum için insanın doğaya müdahalesi, onunla yeniden buluşarak ondaki eskiyen tarafları atması, onun yerine yeni fışkınların atmasına yönelik iştahlı bir çabayı ifade eder. Elbette eski kışlar göz önüne alınınca karların erimeye başlaması, üzerindeki bu yükünü atan derelerin çağlamaya başlaması, insanların evlerinin içinden çıkarak eşiklere sandalye çekmesi, bazı günler ne vakittir özlenen koyu mavi göğün iştahla seyredilmesi, özellikle bademlerin, o kuru çubukların sağından solundan beyaz-pembe çiçekler çıkarması gibi hepsi birbirinden coşkulu sayısız çağrışıma da açık. Aslında, bir bakıma kışın başlangıcıyla kendi içine, inine, kozasına çekilmiş insanın Mart’ın daha ilk günleriyle birlikte kabuğunu çatlatarak yeniden dışarı çıkması, hayatla buluşması, hayata karışması demek bütün bunların anlamı. Zaten kolektif şuurda, bütün kültürlerde ve coğrafyalarda Mart deyince yeniden doğuşun algılanmasının sebepleri de bu benzeri çağıltılardır.

Bütün bunlar çok kıymetli elbette. Mart doğudan batıya, güneyden kuzeye........

© Milat