menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Dikkatimizin satıldığı cepheler

17 0
15.10.2025

Dikkatiniz şu anda satılıyor. Evet, tam şu anda. Bu satırları okurken bile beyninizin bir köşesi, cebinizdeki o titreşimi bekliyor. Bu bir irade sorunu değil, Silikon Vadisi'nin en parlak mühendislerinin tasarladığı bir tuzak. Ve siz, tuzağın farkında olan ama yine de içinde yürüyen ilk nesil olmanın şizofrenisini yaşıyorsunuz. Hafızanızı yoklayın: En son ne zaman, saatlerce süren, kesintisiz bir sıkıcılığın ortasında kaldınız? İşte o anlar, modern dünyanın kaybettiği en büyük hazineydi; zihnin kendi boşluğunda dolanıp, bir serap gibi aniden fikrin parladığı bereketli atalet. Şimdi, o anların yerini, elimizdeki o pürüzsüz, camdan parça aldı. Teknoloji, sandığımız gibi nötr bir araç değil, irademizi ince ince nakışlayan bir ikna mimarisidir. İşte tezimiz şudur: Dikkat krizi, sadece bireysel bir odaklanma sorunu değil, uzun nefesli stratejiyi imha eden ulusal bir basiret kaybıdır.

Bu cephedeki kumarhane, beynimizin en hassas köşesini hedef alarak kuruldu. Silikon Vadisi’nin en parlak dehaları, B.F. Skinner’ın değişken ödül prensibini kullanarak, her bildirimi bir slot makinesi kolu gibi çektiriyor. Günde ortalama 96 kez, yani her on dakikada bir telefona uzanış, irade zayıflığı değil, kusursuz tasarlanmış bir kölelik biçimidir. Bu bağımlılığın ürettiği "dikkat kalıntısı”, ki bu durum zihnimizin daima bir önceki uyaranın peşinde kalması demektir, bizi asıl insan yapan yeteneği, derin........

© Milat