Zor zamanda yaşamış Descartes” diyordum en son. 1596’da doğmuş, 1650’de ölmüş.

Luthercilerle ve Katolikler arasında bir mezhep savaşı olarak başlayan ama arkasında Habsburglarla Fransızlar arasında bir hakimiyet hakimiyet mücadelesi de olan 30 Yıl Savaşları onun yaşadığı dönemde vakidir.

Büyük düşünür Giordano Bruno 17 Şubat 1600’de, Evren ve Tanrı hakkındaki fikirleri yüzünden diri diri kazığa oturtulmuş, bir rivayete göre dili çivilenmiş ve yakılarak öldürülmüştü.

Görüşleri vahdet-i vücud felsefesini andırıyor. Onun için mi Hallac’ı Mansur’un idam edilmesine benzer bir şekilde infaz edildi?

Bruno neden büyük düşünür?

Birçok sebebi var.

Ama o çağda kurduğu şu cümle bile onu büyük bir düşünür yapabilir:

"Tanrı, iradesini hâkim kılmak için yeryüzündeki iyi insanları kullanır; yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini hâkim kılmak için Tanrı'yı kullanırlar."

Descartes’in gençlik yıllarında, 1619’da Hristiyanlıkla bağdaşmayan düşünceleri sebebiyle önce dili kesildi, sonra boğularak öldürüldü ve kazığa bağlanarak yakıldı.

Galile’nin, dünya dönüyor dediği için yargılanması da (1633) Descartes’in çok iyi bildiği bir hadisedir.

Engizisyonun, Galile’ye kestiği ceza nispeten hafif. Müebbet ev hapsi.

Gerekçesi?

“Galile’nin ciddi kafirlik şüphesi altında olması ve güneşin hareketsiz olarak evrenin merkezinde durması ve dünyanın hareket etmesi fikrine, İncil'e aykırı bulunmasından sonra bile........

© Karar