Belém’den Kandy’ye: Halkların ortak sözü küresel bir hat kuruyor

COP30’un yapıldığı Belém, kasım ayında yalnızca diplomasi trafiğinin yoğun olduğu bir şehir değildi; aynı zamanda dünyanın dört bir yanından gelen toplumsal hareketlerin buluşma noktasıydı. Bir yanda resmî COP alanına giren 60 bini aşkın delege, devlet temsilcileri ve şirket lobileri; diğer yanda ise Amazon’un kalbinde kurulan Halkların Zirvesi, yani krizin gerçek sahipleri vardı. Bu iki alan arasındaki fark, yalnızca mekânsal bir ayrım değildi. Krizin tanımı, çözümün tarifi ve geleceğe dair beklenti bambaşkaydı.

Resmi COP alanında iklim değişikliği çoğunlukla teknik bir müzakere başlığıydı. Sera gazı azaltım senaryoları, karbon piyasaları, finansman tartışmaları ve şirketlerin hazırladığı “yeşil büyüme” reçeteleri hâkimdi. Ancak şehrin diğer yüzünde, nehir kenarında kurulan çadırlarda ve kamusal alanlarda bambaşka bir dil konuşuluyordu: yaşam hakkının, toprağın, suyun, ormanın ve gıdanın politik bir mücadele başlığı olduğu bir dil. Halkların Zirvesi’ne katılan 20 bini aşkın kişi, Amazon’daki yerli halklardan balıkçılara, kadın örgütlerinden tarım işçilerine, sendikalardan gençlik gruplarına kadar geniş bir kesimi temsil ediyordu.

Bu zirvede yayımlanan Halkların Zirvesi Sonuç Deklarasyonu, Belém’in duvarlarının içinde sıkışmış diplomatik söylemin dışına çıkıp daha sahici bir çerçeve kurdu. Deklarasyon; Amazon havzasındaki yerli halkların maruz kaldığı şiddeti, toprak ve su gaspını, mega madencilik ve endüstriyel tarımın yarattığı derin ekolojik yıkımı ve kirleticilerin cezasızlığını uluslararası kamuoyunun önüne koydu. Aynı zamanda şirketlerin büyüyen gücünü, devletlerle kurdukları ilişkileri ve bunun iklim krizi üzerindeki etkisini tarif ederken, halkların özneleşme talebini güçlü biçimde ifade etti.

Ancak Belém deklarasyonunun bağlamı kaçınılmaz olarak Amazon’un yakın........

© İlke TV