CHP’nin önde gelenleri biraz sıkıştıklarında ‘’Cumhuriyeti CHP kurdu’’ ve ‘’Kurtuluş Savaşını CHP kazandı’’ gibi cümleler kuruyorlar. Sanki cumhuriyeti kurmak ve kurtuluş savaşını kazanmak yolsuzluk ve hırsızlık yapmayı meşru kılarmış gibi. Sanki CHP’lilerin dokunulmazlığı varmış gibi.

Oysa ne cumhuriyeti CHP kurdu ne de kurtuluş savaşını CHP kazandı. Bu kronolojik olarak mümkün değil. Kurtuluş savaşı sırasında CHP henüz kurulmamıştı. Cumhuriyet ise CHP’nin kurulmasından sadece elli gün sonra ilan edildi. Yeni kurulmuş, henüz teşkilatlanmamış bir parti nasıl cumhuriyet kurabilir? Kaldı ki CHP kurulduğunda saltanat kaldırılalı 10 ay olmuştu. Yani cumhuriyetin kurulacağı belliydi.

Milli Mücadeleyi Mustafa Kemal Paşa ve ona inanan, etrafında toparlanan Kuvayı Milliye mensupları başlattı. Sonuç alındıkça kalabalıklaştılar ve güçlendiler. Zafer kazanıldığında milletin baskın çoğunluğu Gaziyle beraberdi. Ama cumhuriyet rejiminin benimsenmesi gerektiğini düşünenler Gazi ve etrafındaki dar kadroydu.

Milli Mücadeleyi verenlerin bir kısmına göre ‘’Vatan kurtarılmış, görev tamamlanmıştı. Mustafa Kemal köşesine çekilmeli, memleketi Osmanlı hanedanı İstanbul’dan yönetmeye devam etmeliydi.’’ Bu düşünceyi mandacı Halide Edip utanmadan Gaziye söyler: ‘’Paşam çok yoruldunuz. Sanırım bir çiftliğe çekilir, istirahat edersiniz’’ Gazi cevap verir: ‘’Hanımefendi, daha yeni başlıyoruz.’’

Rauf beyin önderlik ettiği bir başka grupta cumhuriyete karşıydı. Onlar demokratik monarşiyi savunuyorlardı. Milletin itibar ettiği saltanat ve hilafet Osmanlı hanedanında kalmalı ama sembolik olmalıydı. Devleti halkın seçtiği temsilciler yönetmeliydi. Önemli olan cumhuriyet değil demokrasiydi. Demokrasi olmadıktan sonra cumhuriyet demek diktatörlük demekti. Bu fikri savunanların modeli İngiltere’ydi.

Bir diğer grup Kara Kemal, Cavit Bey ve Doktor Nazım’ın liderlik ettiği İttihatçılıkta ısrar edenlerdi. (Zira İttihatçıların baskın çoğunluğu Mustafa Kemal Paşayla birlikteydiler.) İttihatçı liderler Gaziyi ve kadrosunu küçük görüyorlardı. Onlar memleketi idare ederken Mustafa Kemal emirlerindeki yüzlerce kurmay subaydan........

© Habererk