Nüfus kaydının düzeltilmesi davası; kişinin Nüfus Müdürlüklerince tutulan nüfus sicil kayıtlarının düzeltilmesi veya iptali nedeniyle açılan davalardır. Genel olarak, nüfus müdürlüğünce yapılan maddi hataların düzeltilmesi ve çocuğun nesebinin belirlenmesi amacıyla açılmaktadır. Nüfus kaydının düzeltilmesi davası, kişinin medeni haklarını sorunsuz bir şekilde kullanması, resmi işlemlerde yaşanacak aksaklıkların önlenmesi için gereklidir.
Nüfus kaydının düzeltilmesi davasının konusunu; kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi oluşturmaktadır. Resmi sicilin belgelediği olgunun doğru olmadığı, baştan yanlış olarak kütüğe geçirildiği durumlarda mevcut yanlışlık nüfus kaydının düzeltilmesi davası ile giderilecektir. Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35.maddesi, “Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz.” hükmüne göre nüfus kayıtlarında mahkeme kararı olmadan değişiklik yapılması mümkün olmayacaktır şu kadar ki olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar söz konusu olmasın.
“Nüfus kaydının düzeltilmesi nedir?” sorusuna detaylı bir cevap vermek gerekirse, nüfus kaydının düzeltilmesi; doğru olmayan kayıtların değiştirilmesi, baştan hatalı olmayan ancak sonradan meydana gelen kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesidir. Nüfus kaydındaki maddi hatanın düzeltilmesi ise Genel Müdürlükçe ya da nüfus müdürlüklerince gerçekleştirilmektedir. Aile kütüklerine tescil edilmesi gereken bilgilerden, dayanak belgesinde bulunduğu halde nüfus kütüklerine hatalı veya eksik olarak tescil edilen ya da hiç yazılmayan bilgiler veya mükerrer kayıtlar maddî hata kapsamında değerlendirilmektedir. Kısaca nüfus kaydındaki maddi hatanın düzeltilmesi için mahkeme kararı gerekmemektedir.
Nüfus kaydının düzeltilmesine dair hususlar, mevzuatımızda Türk Medeni Kanunu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve Nüfus Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 39. ve Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35/1. maddeleri uyarınca, kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez.
Yine 5490 sayılı kanunun 36. maddesinde; “Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.” denilmektedir.
Davayı Açmaya Yetkili Kimseler
Nüfus kaydının düzeltilmesi davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ya da ilgili resmi dairelerin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından açılabilmektedir. Kişinin kendi nüfus kayıtlarının düzeltilmesini talep edebileceği hususunda şüphe yoktur. Kişi kendi dışında kimlerin nüfus kayıtlarının düzeltilmesini talep edebilir diğer bir deyişle kişi ne zaman “düzeltmeyi isteyebilecek kişi” kabul edilmektedir? Düzeltmeyi isteyebilecek şahıslar, kaydın düzeltilmesinde menfaati bulunan kimseler olup somut duruma göre, düzeltmeyi isteyen kişinin nüfus kaydının düzeltilmesinde hukuki menfaati bulunup bulunmadığı değerlendirilmektedir. Anne babanın, çocuğun nüfus kayıtlarına ilişkin -soy bağının düzeltilmesi niteliğinde sayılmayacak- düzeltmeler için söz konusu davayı açabileceği kabul edilmektedir. Yine mirasçıların, miras hakkı etkilendiği durumlarda, nüfus kayıtlarının düzeltilmesini istemelerinde hukuki yararlarının dolayısıyla aktif husumet ehliyetlerinin bulunduğu kabul edilmektedir. Ancak kaydın düzeltilmesi mirasçılar tarafından talep edildiğinde, davada tüm mirasçıların taraf gösterilmeleri gerekmektedir.
Nüfus kaydının düzeltilmesi davasında husumet hususuna, diğer bir deyişle “Nüfus kaydının düzeltilmesi davası kime karşı açılır?” sorusuna gelince ise, söz konusu davalar ilgili nüfus müdürlüğüne karşı açılmaktadır. Şöyle ki, düzeltilmesi istenen baştan eksik ya da hatalı olan kayıt hangi nüfus müdürlüğünce tutulmuş ise nüfus kaydının düzeltilmesi davasında husumet o müdürlüğe yöneltilmelidir. Husumet yöneltilen nüfus müdürlüğü il nüfus müdürlüğü olabileceği gibi ilçe nüfus müdürlüğü de olabilir.
Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Görevli ve Yetkili Mahkeme
Nüfus kaydının düzeltilmesi davası görevli mahkeme, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. ve Nüfus Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği 30. Maddesinde düzenlenmiş olup söz konusu davada görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. Nüfus kaydının düzeltilmesi davası yetkili mahkeme de yine, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. ve Nüfus Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği 30. Maddesinde düzenlenmiş olup söz konusu davada yetkili mahkeme, nüfus kaydı düzeltilecek kişinin yerleşim yerindeki mahkemelerdir.
İspat Vasıtaları
Söz konusu dava her türlü delille ispatlanabilir. Resmi kayıt ve belgelere başvurulabileceği gibi, davada tanık da dinlenebilir. Nüfus kaydının düzeltilmesi ispat vasıtalarının tamamı kullanılarak gerçekleştirilebilmektedir.
Davada Zamanaşımı
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 11.2.1998 tarih ve 2-87/77 sayılı kararına göre, nüfus kaydının düzeltilmesi davası zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı değildir.
Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Dava Şartları
Kaydın düzeltilmesine ilişkin dava yerleşim yeri adresindeki asliye hukuk mahkemesinde, yukarıda izah edildiği üzere düzeltmede hukuki menfaati bulunanlar tarafından ilgili nüfus müdürlüğüne karşı açılır. İlgililer davayı vekil ile takip etmek istediklerinde nüfus kaydının düzeltilmesi davası vekaletname özel yetki gerektirmemekte, dava genel vekaletname ile takip edilebilmektedir.
Davanın görevli ve yetkili mahkemede açılması, davanın hukuki menfaati bulunan kimseler tarafından, ilgili nüfus müdürlüğüne karşı açılması dışında nüfus kaydının düzeltilmesi yargılama giderleri gerektirmektedir. Dava açılırken davacı tarafça karşılanan yargılama giderleri davanın kabulü ile ilgili nüfus müdürlüğüne yükletilmektedir. Ancak nüfus kaydının düzeltilmesi feragat halinde mümkün olmamakta, yargılama giderleri de davacı üzerine kalmaktadır. Söz konusu dava zamanaşımı ve hak düşürücü süreye tabi olmadığından her zaman açılabilmektedir. Bu bölümde davanın şartları özetlenmiş olup dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri nüfus kaydının düzeltilmesi mirasçılar tarafından talep edildiğinde tüm mirasçıların davada taraf olarak gösterilmesi zorunluluğudur.
NÜFUS KAYDININ DÜZELTİLMESİ DAVASI NEDİR?
30
0
27.03.2024
Nüfus kaydının düzeltilmesi davası; kişinin Nüfus Müdürlüklerince tutulan nüfus sicil kayıtlarının düzeltilmesi veya iptali nedeniyle açılan davalardır. Genel olarak, nüfus müdürlüğünce yapılan maddi hataların düzeltilmesi ve çocuğun nesebinin belirlenmesi amacıyla açılmaktadır. Nüfus kaydının düzeltilmesi davası, kişinin medeni haklarını sorunsuz bir şekilde kullanması, resmi işlemlerde yaşanacak aksaklıkların önlenmesi için gereklidir.
Nüfus kaydının düzeltilmesi davasının konusunu; kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi oluşturmaktadır. Resmi sicilin belgelediği olgunun doğru olmadığı, baştan yanlış olarak kütüğe geçirildiği durumlarda mevcut yanlışlık nüfus kaydının düzeltilmesi davası ile giderilecektir. Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35.maddesi, “Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz.” hükmüne göre nüfus kayıtlarında mahkeme kararı olmadan değişiklik yapılması mümkün olmayacaktır şu kadar ki olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar söz konusu olmasın.
“Nüfus kaydının düzeltilmesi nedir?” sorusuna detaylı bir cevap vermek gerekirse, nüfus kaydının düzeltilmesi; doğru olmayan kayıtların değiştirilmesi, baştan hatalı olmayan ancak sonradan meydana gelen kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesidir. Nüfus kaydındaki maddi hatanın düzeltilmesi ise Genel Müdürlükçe ya da nüfus müdürlüklerince gerçekleştirilmektedir. Aile kütüklerine tescil edilmesi gereken bilgilerden, dayanak belgesinde bulunduğu halde nüfus kütüklerine hatalı veya eksik olarak tescil edilen ya da hiç yazılmayan bilgiler veya mükerrer kayıtlar maddî hata kapsamında değerlendirilmektedir. Kısaca nüfus kaydındaki maddi hatanın düzeltilmesi için mahkeme kararı gerekmemektedir.
Nüfus kaydının düzeltilmesine dair hususlar, mevzuatımızda Türk Medeni Kanunu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve Nüfus Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 39. ve Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35/1. maddeleri uyarınca, kesinleşmiş mahkeme hükmü........
© Günışığı Gazetesi
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Tarik Cyril Amar
Rami G Khouri
Dr Ramzy Baroud
Mort Laitner
Petra Lesjak Tušek
