Bir Türk bilim insanı, ekonomist Ufuk Akçiğit (Chicago Üniversitesi) ABD ekonomisinde verimlilik ve yaratıcılık çelişkisini açıklamış. “İnovasyon Paradoksu” başlıklı makalesi, IMF’nin R&D adlı yayınının Eylül sayısında yer alıyor. Tek kelimeyle, vurucu. Gençlerin dediği gibi “kafa açıyor”.

Biz Türkler “batmak” ne demek iyi biliyoruz! “Anka Kuşu” da değiliz, ama bir şekilde çıkıyoruz yeniden… Bu sefer olur mu, zor görünse de umut kesilmez.

Görünen o ki, bizde bitip tükenmeyen umut sevdası mevcut. İtibar-cesaret-güven ailesinden kaybedecek bir değer kalmadı. İklim, batmışken “uçmanın” kitabını yazmak için müsait. Maksadımı aşmak istemesem de “İnovasyon Paradoksu”nu bu fantaziyle okudum. Makaleyi daha rahat ve kısa sürede tüketilmesi için sorularla kısaltarak devşirdim. Lütfen kaynağına başvurun.

Çıkış noktası: Akçiğit, “dağıtılan Ar-Ge fonları neden Amerikan ekonomisinde beklenen etkiyi yaratmadı” diye sorup yanıtlıyor.

Meğerse: Olanaklar büyük firmalara gitmiş, onlar da yaratıcı olmak yerine aldıkları kaynağı farklı emeller için kullanmış. İnsan bu, her yerde beşer şaşar!...

Açalım; Artan Ar-Ge harcamaları (ABD’de) verimliliğini artırmıyor çünkü sanayi devleri bu kaynakla hakimiyetlerini korumaya odaklanıyor.

Veri: 1980’de ABD’de toplam Ar-Ge yatırımı GSYİH'nin yüzde 2,2'si. 2024’de yüzde 3,4. Özel sektör Ar-Ge harcamaları 1980’de yüzde 1,1; 2024’de yüzde 2,5.

Ne güzel işte, sorun ne? Geleneksel ekonomik modellere göre, Ar-Ge harcamalarındaki bu artış, gerçekleşen yavaşlama yerine ekonomik büyümenin hızlanmasına neden olmalıydı. 1960-1985 arasında verimlilik artışı........

© Ekonomim