Trkiye'de ve dnyada pek ok lke, toplumsal cinsiyet eitliini anayasal dzeyde gvence altna almaya alyor. Buna ramen kresel lekte eitlik hedefleri hala ok geride: Dnya Ekonomik Forumu'nun 2024 Kresel Cinsiyet Eitlii Raporu'na gre mevcut ilerleme hznda, tam eitlik iin 131 yla ihtiya varm. Bu sre, bir kz ocuunun drt kuak boyunca eitlik hayali kuraca anlamna geliyor.

Filiz Zengin/ tv4 Kanal Koordinatr

Yunanistan'n Mani Yarmadas'nda Kardamyli kynde ayaklar yere basan iki kadn - Gina Petropoulou ve Cleoni Flessa- belgesel ve sanat ierikli gl bir festival dzenliyor. Kardamyli, zeytin aalar ve ipeksi deniziyle byl bir tatil ky. Karadan ve denizden ulam zor olduu iin el dememi gzellii var. Alman ve ngiliz emekliler kefetmi, bir de az miktarda Amerikal gen. Yunanl sanatsever kadnlar, Trkiye'den Ynetmen Eylem Kaftan ve beni festivale davet etti. Kaftan'n son belgeseli Fsldayan Duvarlar' sanat a turistler ve kyn emeklileriyle zeytin aalar altnda izledik.

Burhan Doanay'n sanatnn evrelerini, ei Angela Doanay ile ibirlii iinde nasl dntrdn anlatan belgesel byk beeni toplad. Gzel sohbetler ve paylamlarda bulunduk. Trkiye-Yunanistan ilikileri konuulurken 'Onlar siyasi akl, biz halk olarak birbirimizi seviyoruz' noktasna ok geldik. Sinema eletirmeni Christos Mitsis sevgili eiyle birlikte bizi Atina'ya brakrken yolda bize souvlaki* smarlad. 'Trkiye'ye geldiimizde siz de dner smarlarsnz' diyerek glmsedi. Konumalarmzda son 20 ylda Yunanllarn Trkiye'ye baknn deitiini, Trk denince eskiden yarm kalan sohbetlerin artk yerini meraka ve dostlua braktn anlatt. Gen jenerasyonun gemii 'atalarnn hikayesi' olarak grp fkeyi geride braktnn altn izmesi gezinin manetiydi.

Kardamyli Sanat Belgesel Festivali kapsamnda Ynetmen Ali Ray'n Frida belgeseli ve Paloma Zapata'nn La Singla adl belgeselleri gsterildi. Her iki yapmda kadn, beden ve sessizlik temalar zerinde kurulmutu. ki kadn da, hayatlarnn merkezinde yer alan erkekler tarafndan derin biimde yaralanmt. Biri dnyaca nl ikon Frida Kahlo, dieri sar doan spanyol flamenko danss La Singla... Her ikisi de "sevmek ve sevilmek" arzusunun maduruydu. Ve bu evrensel bir yarayd. Ben de bu iki gl karakterden yola karak kadn, beden ve sessizlik ilikisi zerine yazmak istedim.

Erkek iddeti, kadn bedeni ve sessizlik kltr

Her iki kadnn i sesinin dar tezahr beni uzun sre dndrd. Ali Ray'n ynettii Frida belgeseli, Frida Kahlo'nun aclarn, bedeninin snrlarn ve erkek egemen dnyayla mcadelesini sanat zerinden anlatyor. Paloma Zapata'nn La Singla belgeseli ise Antonia'nn sessizliini ritme dntrp sahnede nasl devletiini hatrlatyor. Bu iki kadn da bedenleri zerindeki snrlandrmalara ramen i seslerini sanatla da vurmay baarm; ama bedeller........

© Açık Görüş