CRM BİR ZORUNLULUKTUR
Değerli Okuyucularım, geçen hafta yazımı” kontrol listesi okumadan uçuşa gitmeye teşebbüs edildi ”sözleriyle tamamlamıştım. Günümüz ve gelecek nesil havacılarımıza ders niteliğinde birkaç çeşit kaptan tipinden bahsetmek istiyorum. Bu bahsedeceğim kaptanlar hiçbir CRM kurallarını uygulamayan kaptanlar olup uçuş ekibi tarafından sevilmeyen ancak konumu gereği saygı gösterilen tip kaptanlardı. Bu çeşit kaptanlar çok yakın devre olmamıza rağmen kokpitte uçuş harici hiçbir konuşma yapmayan, adeta ikinci pilotu kokpitte yok sayan kişilerdi. Elbette kokpitte görevlerimizi engellemeyecek şekilde uçuş harici konuşmak yasak değildi. Sadece uçuşun kritik safhaları olan; inişte, kalkışta ve 10.000feet altında uçuş harici konuşmak(muhabbet etmek)yasaktır. Bu bahsettiğim kaptan tiplerinin çoğuyla aynı veya yakın devre, ya da aynı filolarda yıllarca birlikte uçtuğumuz bizlerden küçük veya büyük devrelerden olabiliyorlardı. İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan Frankfurt Havalimanı'na kadar görev ile ilgili konuşmalar haricinde hiç konuşmadan uçuş yaptığımızı hatırlıyorum. Hatta bir seferinde benimle konuşmak, benimle muhatap olmak yerine söyleyeceği şeyi kullanılmış bir kâğıda yazmış ve öyle iletişim sağlamıştık. Nasıl CRM ama değil mi? Ama aynı kişinin kokpite gelen bir kabin görevlisine nasıl da muhabbetle ve sevgiyle baktığına ve konuştuğuna çok şahit oldum. Bu tip kaptanların günümüz havacılığında var olduklarına inanmak istemiyorum. Zira havacılığın altın çağını yaşadığı günümüzde şirketlerin uçuş ekibi alımlarında çok daha titiz ve bilimsel çalışmalar ışığı altında personel alımı yapmaktadırlar. Yine bu tip kaptanların egoları ya da yıllardır içlerinde yaşattıkları aşağılık komplekslerinden kurtulmaları için hak etmedikleri büyüklük kompleksine kapılmaları onları daha da alçaltmış oluyordu.
Diğer bir kaptan tipi ise kural tanımayan, standart harekât usullerini uygulamayan (belki de bilmedikleri için), yanındaki ikinci pilotun ikazlarına uymayan hatta bu ikazlara sert karşılıklar veren, ikaz edeni azarlayan kaptan tipleridir. Bu tip kaptanlar çok tehlikeli tipler olup CRM uygulanması yerine kendi kurallarını uygulayan tiplerdir.
Bu tip bir kaptanla ilk uçuşumda benden hiçbir kontrol listesi (checklist) istemedi. Hâlbuki bu kontrol listeleri sırasıyla; uçuş öncesi kontrol listesi, motor çalıştırma öncesi, motor çalıştırdıktan sonra, taksi öncesi, taksi esnasında, kalkış öncesi, kalkış sonrası, alçalma öncesi, 10.000feet kontrolleri, son yaklaşma, iniş sonrası, motor durdurma, park etme kontrol listesi gibi unutulmaması gereken ve bu nedenle yeri geldiğinde tek tek okunması mecburi olan maddelerdir. Yani diğer bir ifadeyle bu kontrol listeleri uçuş emniyeti bakımından hayati........

© Yeşilgiresun