1996 yılında kaleme alınmış “Ses Bayrağımız, Türkçe mi?” sorusunun yanıtına ilişkin yazımı, 14.05.2024 tarihinde paylaşmıştım. Bu yazıda 10 Nisan 1926 tarihinde TBMM tarafından kabul edilen ve 26 Nisan 1926 tarihinde yürürlüğe giren 805 sayılı “İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe kullanılması Hakkında Kanun”dan söz etmiştim.
28 yıl önce kaleme aldığım yazının güncelliğini koruduğu ortadadır. Günümüzde ise tabelalar üzerinden tartışma yürütülüyor. Bilmeden tartışmak kadar tehlikeli bir şey yoktur! Bu nedenle dil üzerine açıklamaları sürdürelim:
***
805 sayılı İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe kullanılması Hakkındaki Yasanın 1. Maddesi ile Türk uyruğundaki tüm ortaklık ve kuruluşların ülke içindeki her türlü işlemlerini, sözleşmelerini, yazışmalarını, hesap ve defterlerini Türkçe tutma zorunluluğu getirilmiştir.
Yasanın 2. maddesinde ecnebi şirket ve müesseselere yönelik düzenleme bulunmaktadır. Buna göre Türk kişi ve kurumlarıyla iletişim, işlem ilişkilerinde Türkçe kullanma zorunluluğu bulunmaktadır. Kamu otoritesine sunmak zorunda oldukları defter ve belgeler de bu kapsamdadır.
3. maddesinde ise ikinci maddede sayılan yabancı şirket ve kurumlara, işlemlerinde Türkçeden başka bir lisanı dahi ilaveten kullanabilmesine olanak sağlanmıştır. Ancak, asıl olan Türkçe olup sorumlu imzaların Türkçe metin altına atılması zorunluluğudur. Bu yasağa karşın imza, diğer lisanla yazılmış kısım veya nüshanın altına konulmuş olsa dahi Türkçesi muteberdir.
9. maddesinde kanuna aykırı hareket edenler hakkında ait oldukları Bakanlığın memurları tarafından düzenlenen tutanağın, aksi sabit oluncaya kadar geçerli........

© Yeşilgiresun