Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 9 Nisan günü küresel iklim değişikliği ile ilgili, tarihsel olarak nitelendirilen bir karara imza attı. Aslında Mahkeme iklim değişikliği konusunda önünde bulunan üç davayı birden karara bağladı. Ancak iki davayı değişik nedenlerle reddetti. Yalnızca Verein KlimaSeniorinnen Schweiz ve diğerleri v. İsviçre davasında AİHS’nin ihlal edildiğine karar verdi.

17 Yargıçtan oluşan AİHM Büyük Dairesi’nin çevre aktivistlerini sevince boğan kararı, uluslararası bir yargı yerinin bu alanda şimdiye dek vermiş olduğu en önemli karar olarak da nitelendirilmektedir.

Dava ile ilgili olguların özeti

KlimaSeniorinnen Schweiz (İklim Koruma için Yaşlı Kadınlar Derneği), İsviçre'de 2016 yılında 40 kişi tarafından kurulan ve Nisan 2024 itibariyle 2.500'den fazla 60 yaş üstü üyeye ulaşan bir dernektir.

Dernek ve tümü de 80 yaşın üzerinde dernek üyesi dört kadın, Greenpeace’in verdiği destekle, 2016 yılının sonlarında İsviçre Federal Konsey’ine bir dilekçe yazarak, CO2 (Karbondioksit) Yasası altındaki iklim değişikliği hedeflerini karşılamak üzere önlemler alması talebinde bulundular. Ayrıca yetkilileri, 2015 yılında Paris İklim Anlaşması ile belirlenen 2030 hedefine ulaşmak için gerekli tedbirleri almaya çağırdılar.

Dernek ve 4 kadına göre, İsviçre hükümetinin iklim değişikliği hedeflerini karşılamak için yeterli adımları atmaması, aşırı yüksek hava dalgalarına yol açmakta ve bu da özellikle 75 yaşın üzerindeki dernek üyelerinin sağlığı ve esenliği üzerinde olumsuz etkiler yaratmakta, hatta ölümlere yol açmaktadır.

Konsey’in bu talep doğrultusunda herhangi bir adım atmaması üzerine, Federal Konsey’e karşı dava açtılar.

İsviçre mahkemesi, davalarını esastan incelemeden “kabul edilemezlik” gerekçesiyle reddettiğinden, İsviçre Federal Yüksek Mahkemesi’ne başvurdular. 27 Kasım 2018 tarihinde Mahkeme, 75 yaş üstü kadınların iklim değişikliğinden etkilenen tek nüfus grubu olmadığını ifade ederek açılan davayı reddetti. Mahkeme, davacıların iklim değişikliği dolayısıyla haklarının genel nüfustan farklı bir şekilde etkilendiğini gösteremediklerini iddia etti. Kararı veren mahkeme, başvurucu kadınlara, haklarını siyasal eylemlerle aramaları tavsiyesinde de bulundu.

Dernek ve dernek üyesi dört kadın bu karar sonrasında iç hukuk yollarını........

© Yeni Düzen