Şevket Süreyya ve Doğan Avcıoğlu yeniden gündemde
Yıldırım Koç yazdı…
Son yıllarda Şevket Süreyya Aydemir ve Doğan Avcıoğlu’nun yazılarına ve kitaplarına ilgi çok arttı. Ş.S.Aydemir’in KADRO Dergisi ve D.Avcıoğlu’nun YÖN ve DEVRİM dergilerinde gündeme getirilen siyasi, ekonomik ve toplumsal programlar da ilgi çekiyor.
KADRO ile YÖN-DEVRİM çizgileri benzer programlar önermek ve savunmakla beraber, farklı koşullarda gündeme geldiler ve önerdikleri programların gerçekleştirilmesi konusunda farklı güçlere bel bağladılar. Günümüzde de büyük ölçüde geçerli olan bu programların uygulanabilme koşulları 1930’lar ve 1960’lardan çok daha farklı ve olanaklıdır.
KADRO, siyasi açıdan bağımsız bir ülkede 1932-1934 yıllarında yayımlandı. Ülkenin ekonomik bağımsızlığı için de büyük çaba gösteriliyordu. 1929 Buhranı’nın özellikle nüfusun dörtte üçünü oluşturan köylülük üzerinde çok olumsuz etkileri olmuştu. İşçi sınıfı gelişmemiş. İşçilik yapanların önemli bölümü yarı-mülksüzleşmiş kişilerdi. İşçi aristokrasisini oluşturan ve memur statüsünde istihdam edilen kişiler, günün koşullarında imrenilen gelir ve itibar düzeyine sahipti. Mustafa Kemal Paşa’nın gücü zirvedeydi. KADRO, Mustafa Kemal Paşa’nın, yukarıdan aşağıya uygulanan Kemalist Devrim’ini daha ileriye götürmede, CHP kadrolarını, bürokratları, aydınları, gençleri yeni toplum düzeni doğrultusunda eğitmede kullandığı bir araç durumundaydı. KADRO’nun kitleselleşme ve iktidara gelme gibi bir amacı veya niyeti yoktu.
KADRO’nun yayımlandığı 1932-1934 döneminde Türkiye’de işçilerin sendikalaşma hakkı vardı. Ancak nicel ve nitel olarak gelişmemiş bulunan işçilerin bu doğrultuda ciddi ve önemli bir girişimi olmadı. Kemalist Devrim’in halkçılık politikası, Mustafa Kemal Paşa’nın gücü ve iradesiyle “yukarıdan aşağıya” uygulanıyordu. Kemalist Devrim’e sahip çıkan ve onu örgütlü bir biçimde destekleyen bir işçi sınıfı yoktu. Yoksul köylülüğün de toprak ağalarına karşı bir mücadelesi söz konusu değildi. Bazen eşkıyalık biçiminde ortaya çıkan tepkiler önemsizdi. KADRO, bu koşullarda, “yukarıdan aşağıya” gerçekleştirilen Kemalist Devrim’e kadro yaratmada, mevcut kadroyu eğitmede kullanıldı.
KADRO, Sovyetler Birliği’ne bağlı ve bağımlı eski TKP’nin de hedefi oldu. KADRO’yu ilk başta çıkaran 5........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Waka Ikeda
Grant Arthur Gochin
Tarik Cyril Amar