Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τον συντάκτη τους, χωρίς να συμπίπτουν κατ' ανάγκη με την άποψη του Tvxs.gr

Γιορτινές μέρες που έρχονται, ας σταθούμε σε κάτι αισιόδοξο.

Η επιστημονική έρευνα δεν είναι πολυτέλεια· είναι βασικός μοχλός κοινωνικής προόδου, ανάπτυξης και ποιότητας ζωής. Τα στοιχεία δείχνουν ότι χώρες με ισχυρή έρευνα και μεγάλο αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων διαθέτουν καλύτερα συστήματα υγείας και παιδείας, μεγαλύτερη τεχνολογική πρόοδο, ισχυρότερη οικονομία και υψηλότερους δείκτες ανθρώπινης ανάπτυξης. 1, 2

Στη χώρα μας, η έρευνα μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά σε τομείς όπου υστερούμε, όπως η αναδιάρθρωση του παραγωγικού μοντέλου, η μείωση της διαφθοράς και η βιώσιμη μακροχρόνια ανάπτυξη. Παράλληλα, μπορεί να προσφέρει λύσεις σε καθημερινά προβλήματα: να ενισχύσει την παραγωγικότητα και τα εισοδήματα των αγροτών, να βελτιώσει την ασφάλεια και τις συνθήκες εργασίας, και να συμβάλει στον έλεγχο της ακρίβειας και στη στήριξη των νοικοκυριών που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν.

Αυτή η συνεισφορά της έρευνας είναι πολύτιμη για την Ελλάδα, όπου η καθημερινότητα πολλών πολιτών είναι δύσκολη: αγρότες εγκαταλείπουν την ύπαιθρο και διαμαρτύρονται την ώρα που διεξάγονται ανακρίσεις για σκάνδαλα στις αγροτικές επιδοτήσεις (ΟΠΕΚΕΠΕ), οι εργαζόμενοι υποαμείβονται και τα νοικοκυριά δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα.

Το αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι, στον τομέα της επιστημονικής έρευνας, η Ελλάδα παρουσιάζει μια εικόνα εντελώς διαφορετική από εκείνη που καταγράφεται σε πολλούς άλλους τομείς, όπου η χώρα υποχωρεί διαρκώς στις διεθνείς κατατάξεις. Παρά τη χρόνια υποχρηματοδότηση της έρευνας και των δημόσιων πανεπιστημίων, το ελληνικό επιστημονικό δυναμικό εμφανίζει εντυπωσιακή διεθνή απήχηση και μάλιστα σε κρίσιμους τομείς για την ανάπτυξη της χώρας.

Σύμφωνα με τη διεθνή λίστα του 2025 του John Ioannidis,3 1.161 επιστήμονες που εργάζονται στην Ελλάδα συγκαταλέγονται στο κορυφαίο 2% παγκοσμίως ως προς την επιστημονική απήχηση στο πεδίο τους. Για λόγους συντομίας, θα αναφέρονται εδώ ως «κορυφαίοι επιστήμονες», με τη σαφή διευκρίνιση ότι οι σχετικές λίστες έχουν περιορισμούς και δεν αποτυπώνουν το σύνολο της επιστημονικής αριστείας. Το κύριο ζητούμενο, ωστόσο, δεν είναι η ονοματολογία αλλά η μεγάλη εικόνα.

Από τους 1.161 επιστήμονες, οι 1.014 υπηρετούν σε ελληνικά πανεπιστήμια και οι υπόλοιποι κυρίως σε ερευνητικά ινστιτούτα. Από τους πανεπιστημιακούς, οι 864 είχαν ενεργή δημοσιευτική δραστηριότητα το 2024, ενώ οι 659 είχαν την πρώτη τους δημοσίευση από το 1987 και μετά και μπορούν να θεωρηθούν εν ενεργεία επιστήμονες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΘΑΕ, την περίοδο 2021–2022 υπηρετούσαν 10.150 καθηγητές πανεπιστημίου στην Ελλάδα, αριθμός που δεν έχει μεταβληθεί ουσιαστικά. Αυτό σημαίνει ότι το 6,5% των εν ενεργεία Ελλήνων καθηγητών ΑΕΙ ανήκει στο κορυφαίο 2% παγκοσμίως. Με απλά λόγια, οι Έλληνες πανεπιστημιακοί εμφανίζουν επίδοση........

© TVXS