Çin, Hindistan’dan sonra 1 milyar 400 küsur milyon nüfusuyla dünyanın en kalabalık ikinci ülkesidir. Han adlı Çinli çoğunluktan başka Çin’de 55 ayrı milletin meydana getirdiği 125 küsur milyon azınlık mevcuttur. Bu ekalliyet toplamı Çin, nüfusunun yüzde 9’unu bile teşkil etmemektedir. Buna rağmen Çin Halk Cumhuriyeti, Uygur Türkleri ve diğer azınlıklara anayasanın verdiği hakları tanımamakta, din, dil, ticaret gibi insan haklarını bu nüfustan sakınmaktadır.

Uygur Türklerinin "Şarki Türkistan" dediği Sincan Uygur Özerk Bölgesi, 1 milyon 828 küsur milyon km2’dir. Nüfusu, 30-35 milyon kadardır...

ABD, bugün Çin’i Soğuk Savaş dönemine nazaran daha güçlü bir rakip olarak görmekte. SSCB’nin dağılması, Çin’in işine yaradı. Nüfuzunu Afrika’ya kadar yayan, sanayi, teknoloji, askerî ve her türlü gücünü katlayan Çin, bugün dikkatlerin üzerinde olduğu bir devlettir. ABD’nin Japonya’dan sonra 749 milyar dolarla en fazla borçlu olduğu devlet Çin’dir.

Buna rağmen komünist parti yönetimindeki bu devlet, kendinden şüphelidir ve ekalliyetlerden çekinmektedir. Çekindiği azınlık unsurların başında da Müslüman Uygur Türkleri geliyor. Hâlbuki onların nüfusu ortada. Kaldı ki Çin resmî makamları, Uygur nüfusunu 7 milyon olarak gösteriyor. 7 milyon veya 35 milyon, hatta 70 milyon Uygur, ABD ile nükleer, sanayi, teknoloji, askerî, iktisadi her alanda yarışta olan ve alacaklı bulunan 1 buçuk milyara dayanmış devâsa bir Çin’e hangi ziyanı verebilir?

Uygurların ordusu, sanayiî, teknolojisi, yüksek millî geliri yok. Bu sebeple Pekin’in komünist rejim öncesi ve bilhassa Mao sonrası artan bir ürkeklikle Uygurlara yaptığı haksız muamelelerin hoş görülmesi mümkün değildir. Uygur münevverlerine, ailelerine, ibadet, ticaret ve insana dair her hususta mezalim yapılagelmektedir. Bu zulümlerden kurtularak insanca yaşama şartlarına kavuşmanın iki yolu vardır. Biri 1933-34’te olduğu gibi Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti gibi bir adla müstakil bir devlet kurmak, ikincisi de dünya kamuoyundan alınacak destekle Çin........

© Türkiye