Makro ihtiyati tedbir nedir? Neden başarısız olur?...
Merkez Bankaları ve Düzenleyici Otoriteler, ekonomik büyümenin dengeye kavuşması ve bunu yaparken de finansal istikrarı korumak amacıyla kanun ve mevzuat çerçevesinde bazı adımlar atarlar. Bu adımlar tabiatı gereği sade ve net olmaz. Olsa daha iyi olur tabii ama sade vatandaşın anlayacağı kıvamda bir açıklama hiç görmedim. Açıklamaların dili de sade olmadığı gibi, konudan en iyi anlayanların bile tereddüt ettiği durumlar ortaya çıkar. Bu sebeple Merkez Bankaları ve Düzenleyici Kurumlar aldıkları kararlarla alakalı bankalar ile finans kuruluşlarına uygulama tebliği de gönderirler. Bankalar ve Finans Kurumları söz konusu adımların sonuçlarını fonlama kompozisyonlarına göre değerlendirip, bazen uymaya çalışırmış gibi gözükürler. “Eğer dediğimizi yapmazsan sana ek maliyetler yüklerim” şeklindeki makro ihtiyati tedbir açıklamalarına bazen, “yaparsam maliyetim daha yüksek olur” diyerek faaliyetine devam eden olur. Eğer bu şekilde davranan piyasa yapıcı finans kurumları ise Merkez Bankaları ve Düzenleyici Otoriteler itibar kaybına uğrarlar. Önlem sepetinin gerçek hayattan kopuk olması sebebiyle yaşanan bu durumu düzeltmek için atılan yeni adımlar genellikle karmaşa yaratır. Bu sebeple Merkez Bankaları ve diğer otoritelerin “yap-boz tahtası” gibi sürekli kural değiştirmemeleri önemlidir. Gelişen ülkelerde Merkez Bankası ve Düzenleyici Otoritelerin yönetimlerine içeriden yetişmiş tecrübeli insanlar yerine, dışarıdan 'paraşütle atanan' siyaset destekli kişilerin atanması elbette inat ve keyfîliklerin ana sebebi oluyor. Şimdi basitçe makro ihtiyati tedbir altında neler yapıldığını bir inceleyelim: 1. Kredi Büyümesi Sınırlamaları: Kredi büyümesinin kontrol altına alınması amacıyla bankalara belirli limitler ve hedefler koyulabilir. 2. Zorunlu Karşılıklar: Bankaların, müşteri mevduatlarının belirli bir yüzdesini Merkez Bankası’nda tutmalarını zorunlu kılan uygulamalardır. Kredi genişlemesini sınırlayabilir. 3. Borçlanma Limitleri: Ticari bankaların belirli mükellef gruplarına verebileceği kredi miktarlarının sınırlandırılması. 4. Faiz Oranı Düzenlemeleri: Merkez Bankası’nın politika faizlerinde yaptığı değişiklikler, kredi ve mevduat faizlerini etkileyerek ekonomik faaliyetleri yönlendirebilir. 5. Teminat ve Yüzde Oranları: Bankaların belirli varlıkların........
© Türkiye
visit website