Türkiye’nin hava savunması, teknolojik kapasite, komuta-kontrol ve personel liyakati açısından son yıllarda tartışma konusu olmuştur. Düşen İHA’lar, uçak kazaları ve Karadeniz’de yaşanan saldırılar, mevcut savunma yapısının kırılganlığını göstermektedir.

Hava savunması, modern devletlerin stratejik güvenliğinin temel unsurlarından biridir. Yalnızca teknolojik platformlardan değil, aynı zamanda kurumsal bütünleşme, liyakatli personel ve siyasal etkiden bağımsız komuta zincirlerinden oluşur (Wiśniewski, 2015). Türkiye’de son yıllarda savunma sanayii yatırımları, özellikle insansız hava araçları (SİHA) ve radar sistemleri üzerinden ön plana çıkmış ve güçlü bir savunma imajı oluşturulmuştur (Yılmaz & Yorulmaz, 2023). Ancak sahada yaşanan İHA kayıpları, uçak kazaları ve Karadeniz saldırıları, bu imaj ile operasyonel gerçeklik arasında ciddi bir fark olduğunu göstermektedir.

Hava savunması, sadece teknolojiye değil; stratejik planlama, liyakatli personel, lojistik güvenlik ve komuta-kontrol entegrasyonuna bağlıdır (Erdinçler, 2021). Uluslararası karşılaştırmalı bakış açısı, Türkiye’nin sahadaki etkinliğini ve kırılganlıklarını daha net ortaya koymaktadır. İsrail, ABD ve Güney Kore örnekleri, entegre sistemler, liyakat ve kurumsal disiplinin etkin hava savunmasındaki kritik rolünü göstermektedir (Hameed & Hameed, 2024).

SİYASALLAŞMA, LİYAKAT VE KOMUTA KAPASİTESİ

Türkiye’de hava savunma sistemleri üzerindeki siyasal etkiler, liyakat temelli karar alma mekanizmalarını sınırlamaktadır. Komuta kademesinin bağımsız karar alma kapasitesi, kriz anlarında hızlı müdahale için kritik öneme sahiptir. Siyasal müdahaleler, saha etkinliğini ve stratejik caydırıcılığı azaltmaktadır (Akgün, 2024).

Uluslararası karşılaştırmada, İsrail hava savunmasında liyakat ve kurumsal sürekliliği öncelikli kılmaktadır. İsrail’in Demir Kubbe ve Barak-8 gibi entegre sistemleri, liyakatli personel ve komuta-kontrol mekanizmaları ile yüksek etkinlik göstermektedir (Özel Özcan & Şahin, 2025). Benzer şekilde Güney Kore, sürekli tatbikat, eğitim ve liyakat odaklı komuta........

© Turkish Forum