Türkiye, son yirmi yılda savunma sanayii ve özellikle insansız hava araçları (SİHA) alanında önemli yatırımlar yapmıştır. Bu yatırımlar, hem ulusal güvenlik söyleminde hem de dış politika alanında güçlü bir caydırıcılık mesajı olarak sunulmuştur. Hava savunma kapasitesi, teknolojik sistemlerin yanı sıra stratejik planlama, komuta-kontrol entegrasyonu, eğitimli personel ve lojistik destek ile doğru orantılıdır. Ancak son yıllarda yaşanan uçak kazaları, hava sahası ihlalleri ve Karadeniz’deki saldırılar, propaganda ile sahadaki gerçek kapasite arasındaki farkı açıkça göstermektedir.

Hava savunma sistemlerinin etkinliği, sadece radar ve silah sistemleriyle ölçülemez. Kritik öneme sahip bölgelerdeki erken uyarı altyapısı, koordineli komuta-kontrol mekanizmaları ve lojistik destek, sahadaki operasyonel etkinliği belirler. Türkiye’de yaşanan aksaklıklar, özellikle Ankara çevresinde yabancı SİHA’ların serbestçe faaliyet göstermesi, hava savunmasının bu unsurlarıyla entegrasyon eksikliğine işaret etmektedir.

Kamuoyuna sunulan propaganda, genellikle teknolojik başarıların stratejik caydırıcılıkla doğrudan eşleştirilebileceği izlenimini yaratır. Oysa sahadaki gerçekler, operasyonel risklerin ve kritik personel güvenliğinin halen ciddi eksiklikler içerdiğini göstermektedir. Libya ve Azerbaycan hattında yaşanan uçak kazaları, Karadeniz’deki tanker saldırıları ve hava sahası ihlalleri, bu kırılganlığı somut biçimde ortaya koymaktadır.

Hava savunma kapasitesindeki eksiklikler, yalnızca teknik hatalardan kaynaklanmaz. Siyasal müdahaleler, liyakatsiz atamalar ve komuta-kontrol süreçlerindeki aksaklıklar, etkin müdahaleyi ve hızlı karar almayı engellemektedir. Bu durum, propaganda ile gerçek arasındaki uçurumu daha da görünür kılmaktadır.

Türkiye’nin hava savunmasını güçlendirmek için teknoloji odaklı yaklaşımların ötesine geçmesi, entegre sistemler, liyakatli komuta ve şeffaf yönetim ile güvenilir bir savunma mekanizması oluşturması gerekmektedir. Bu yaklaşım, hem iç güvenlik hem de uluslararası caydırıcılık açısından kritik öneme sahiptir.

HAVA SAVUNMASINDAKİ KAPASİTE VE UÇURUM

Türkiye’nin hava savunma kapasitesi, son yıllarda insansız hava araçları (SİHA), gelişmiş radar sistemleri ve yerli üretim hava savunma füzeleri üzerinden öne çıkarılmıştır. Kamuoyuna sunulan propaganda, Türkiye’nin hava sahasının tüm tehditlere karşı korunduğu izlenimini yaratır. Ancak, Ankara ve çevresinde yabancı SİHA’ların serbestçe faaliyet göstermesi, bu kapasitenin sahadaki etkinliği hakkında ciddi soru işaretleri oluşturmaktadır.

Hava savunma sistemlerinin etkinliği, entegre bir yaklaşımı gerektirir. Radar sistemleri, erken uyarı ve komuta-kontrol mekanizmaları ile lojistik destek, tek başına SİHA veya füze sistemlerinin sağladığı teknik kapasitenin ötesinde önem taşır. Türkiye’de yaşanan aksaklıklar, bu unsurların tam anlamıyla entegre edilmediğini ve sahada koordinasyon eksiklikleri olduğunu göstermektedir.

Kritik personelin sivil uçaklarla taşınması, Libya ve Azerbaycan hattındaki kazalar, planlama ve risk yönetimindeki eksiklikleri gözler önüne sermektedir. Bu durum, yalnızca teknik zafiyetleri değil, stratejik yönetim zaaflarını da ortaya koymaktadır.

Hava savunma propaganda ve sahadaki gerçek arasındaki fark, olası bir kriz veya yüksek yoğunluklu çatışmada ciddi riskler doğurabilir. Etkin bir hava savunması, sadece teknolojik platformların sayısına değil, bunların stratejik ve operasyonel entegrasyonuna dayanır.

Bu bağlamda, Türkiye’de hava savunma kapasitesi ile ilgili kamuoyuna yansıyan imaj, sahadaki operasyonel gerçekliği tam olarak yansıtmamaktadır. Propaganda, güçlü ve caydırıcı bir imaj sunarken, saha zafiyetlerini göz ardı etmektedir. Bu farkın giderilmesi, hava savunma kapasitesinin sürdürülebilir ve güvenilir hâle gelmesi açısından zorunludur.

KRİTİK OLAYLAR VE STRATEJİK ZAFAİYETLER

Türkiye’nin hava savunmasında yaşanan kırılganlıklar, yalnızca teknik eksikliklerden değil; operasyonel planlama, lojistik yönetimi ve kritik personel güvenliği eksikliklerinden kaynaklanmaktadır. Son yıllarda meydana gelen kazalar ve saldırılar, bu zaafların somut göstergeleridir.

Libya’ya giden üst düzey askeri heyeti taşıyan sivil jetin düşmesi, Türkiye’nin kritik personel güvenliği konusunda ciddi eksiklikler içerdiğini göstermektedir. Bu olay, sadece teknik bir kaza olarak değerlendirilemez; lojistik planlama hataları, risk yönetimindeki yetersizlikler ve kritik operasyonel süreçlerdeki koordinasyon eksikliklerini ortaya koymaktadır. Söz konusu kazada, Libya’daki çatışma ortamı ve lojistik zorluklar göz önünde bulundurulduğunda, sivil uçak tercihinin ciddi stratejik riskler yarattığı anlaşılmaktadır.

Azerbaycan sınırında düşen askeri kargo uçağı, lojistik ve taşımacılık süreçlerindeki zayıflığı ortaya koymaktadır. Kritik askeri malzemenin ve personelin taşınmasında yaşanan bu aksaklık, operasyonel etkinliğin ve stratejik güvenliğin doğrudan etkilenmesine yol açmaktadır. Bu durum, hava savunmasının sadece silah sistemlerinden ibaret olmadığını, aynı zamanda tüm taşımacılık ve koordinasyon süreçlerinin güvenliği ile doğrudan bağlantılı olduğunu göstermektedir.

Karadeniz’de Türk tankerlerine yönelik saldırılar ve hava sahası ihlalleri, Türkiye’nin deniz ve hava güvenliği altyapısındaki boşlukları gözler önüne sermektedir. Bölgede uluslararası aktörlerin SİHA ve deniz platformlarını serbestçe kullanabilmesi, Türkiye’nin caydırıcılığının propaganda ile sınırlı kaldığını ortaya koymaktadır. Hava sahasının etkin korunamaması, radar ve erken uyarı sistemlerindeki eksiklikler ile komuta-kontrol koordinasyonundaki aksaklıklardan kaynaklanmaktadır.

Ankara çevresinde ve kritik bölgelerde yabancı SİHA’ların etkin biçimde hareket etmesi, Türkiye’nin hava savunma sistemlerinin saha etkinliğini sorgulatmaktadır. Modern savaş teknolojilerinde SİHA’ların........

© Turkish Forum