“Gerçek öldü, üstüne sosyal teori yazıldı.”

İktidar, tarihi çoğu zaman bir tür halkla ilişkiler projesine dönüştürüp kötü anlatılmış bir masala çevirir. Bu masal, sadece propagandanın değil, aynı zamanda akademinin de desteğiyle meşrulaştırılır. Akademinin iktidarla yürüyen kanadı, en bayağı ve ahmakça uygulamaları bile karmaşık bir kuramsal iskeleye oturtarak, onları “bilimsel” bir tarafsızlık kisvesiyle sunar.

Elbette bu durum tüm akademinin suça ortak olduğu anlamına gelmez. Bu eleştiriyi mümkün kılan kavramsal araçlar da yine o dünyanın direniş ceplerinden filizlenir. Ancak ana akım yapı, iktidarın uydurduğu hikâyeyi tezlere, makalelere ve ders kitaplarına dönüştürerek meşrulaştırma görevini üstlenir.

Bu projede önemli olan gerçekler değil, retoriktir. Gerçeklerin yerini süslü anlatılar, karizmatik lider portreleri ve bol bol rötuştan geçmiş tarih kitapları alır. Karmaşık teoriler, birkaç dipnot, “Derrida sosu” ve “Foucault metaforları” ile ne kadar absürt bir uygulama varsa hepsi, “yapısal bağlamda incelenmesi gereken bir pratik” haline gelir.

İktidar hikâyeyi uydurur, akademi ise onu tez haline getirir. Bu durumun dijital versiyonlarını her gün haber portallarında, ders kitaplarında ve hatta üniversite tezlerinde görüyoruz. Sonunda herkes, “tarafsız bir bakış açısı”ndan memnun kalır.

Sorun yalnızca tarihin yeniden yazılması değil, bu yeniden yazımın akademik ve entelektüel bir kisveyle sunulmasıdır. Bu süslemeyi yapanların çoğunun sosyal bilimciler olması ise işin en trajikomik yanıdır. Gerçeği açığa çıkarma iddiasındaki bir disiplinin, onun en şık örtüsü haline gelmesi, sistemin ironik bir zaferidir.

Althusser’in ifadesiyle, ideolojik aygıtların işleyişi, bireyleri yalnızca uysal vatandaşlara dönüştürmekle kalmaz; aynı zamanda olup bitene “akademik” bir açıklama arama zorunluluğu da getirir.

George Orwell, bir keresinde “Tarihi kazananlar yazar” demişti ama eksik söylemişti. Tarihi kazananlar yazar, edit eder, dizgisini yapar ve kapağa da........

© Tigris Haber