15 Ekim 1927 günü Mustafa Kemal’in hazırladığı ve Kurtuluş Savaşı’nın belgesi olan Nutuk’un 97 yıl dönümü. Nutuk 19 Mayıs 1919- 15 Ekim 1927 tarihleri arasındaki olayları kapsamaktadır. Atatürk, 15 Ekim-20 Ekim günlerinde 6 gün yani 36,5 saatte okudu. Peki Nutuk niçin ve nasıl yazıldı perde arkasını öğrenelim. Mustafa Kemal amacını şöyle özetler:

“Amacım, inkılaplarımızın incelenmesinde tarihe kolaylık sağlamaktır. Bütün bu olayların oluşumu ve gelişiminden Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Hükûmet Başkanı, Başkomutan ve Cumhurbaşkanı olarak bulunmuş̧ olmaktan daha çok, teşkilatımızın (Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve Söylev’in verildiği tarihte Cumhuriyet Halk Fırkası) genel başkanı olarak bu görevi yapmaya kendimi mecbur sayarım.”

Mustafa Kemal Nutuk ile hukuk, ahlak, bilim, adalet ve liyakat ölçülerine ve milli esaslara dayalı bir yapılanmayı ve işleyişini ortaya koymuş̧ ve ulaşılan sonucu Türk gençliğine güvenle bırakmıştır. Bu yapıt ayrıca esaret altında ezilen ve sömürülen milletler için sömürgecilikle mücadele edilerek bağımsızlık ve kurtuluş̧ yolunu göstermede örnek teşkil etmektedir. Gazi’nin Nutuk’un son gözden geçirmesini yaptığı Çankaya Köşkü’ndeki çalışmayı yazar Falih Rıfkı Atay şöyle nakletmektedir:

“...Nutuk Atatürk’teki çalışma gücünün insan takatini bazen ne kadar aştığını gösterir. Yüzlerce, binlerce vesikayı eski köşkün üst katındaki küçük çalışma odasında kendisi ayırmış̧, Nutuk’u çoğunca ayaküstü̈ dolaşarak dikte etmiştir. Saatler süren diktelerden sonra kaleme alanlar (asistanlar) sekiz on saatlik bir uykuya gittikleri zaman Atatürk bir banyo alır, giyinir, akşam davetlilere o gün yazdıklarını okutmak üzere sofraya inerdi. Okuma ve o gün yazdıkları üzerine konuşma, muhakeme ve tartışmalar saatler sürerdi...”

Mustafa Kemal’in Nutuk’u nasıl yazdığını bir kerede birlikte çalıştığı köşkün kütüphanecisi Nuri Ulus’unun anılarından dinleyelim: “Atatürk, köşkün büyük salonunun bir kösesinde hazırlattıkları bürosunda Nutuk’u hazırlama çalışmalarına günlerce devam etmişlerdir. Bu çalışmaların hepsinde beni yanında bulundurmuştu. Yazdıkları tabedildikten sonra yüksek sesle kendi kendine okuyarak bazı yerleri bana tashih ettirip düzelttirir ve tekrar son haliyle okurdu. Büyük Nutuk’u hazırlarken hiç̧ mübalağa etmeden rahatlıkla söyleyebilirim ki otuz, otuz beş̧ saat çalıştığımız olurdu.”

Atatürk birçok konuyu hayatta kalan arkadaşlarına yani canlı tanıklara da........

© Önce Vatan