Giriş

Kızıldeniz, Asya’nın Arap Yarımadası ile Afrika arasında yer alan ve uzunluğu yaklaşık olarak 2000 km kadar olan bir deniz olup Hint Okyanusunun adeta iki kıta arasına girmiş bir kolu durumundadır (Şekil 1). Bilindiği üzere, Kızıldeniz’in kuzeyinde yapay bir su yolu olan Süveyş Kanalı, güneyinde isedoğal bir su yolu olan Bab’ül Mendep Boğazı bulunmaktadır. Dolayısıyla Kızıldeniz; Süveyş Kanalı ile Akdeniz’e, Bab’ül Mendep Boğazı ile de Aden Körfezi üzerinden Hint Okyanusu’na bağlanmaktadır. Bir başka deyişle, dünyanın ticari açıdan iki önemli denizini birbirine bağlayan önemli bir ara deniz güzergahını oluşturmaktadır.

Ayrıca Kızıldeniz’in dibindeki magmatik yapılar hayli farklılık içermekte ve çeşitli canlıların yaşamasına uygun bir ortam oluşturmaktadır. Bu bakımdan denizaltı yaşamı açısından farklı bir zenginliğe sahiptir. Tuzluluğu binde 40 mertebesinde olup, dünyanın en tuzlu denizleri arasında yer almaktadır.

Asya ve Avrupa arasındaki en hızlı deniz geçiş güzergahı olan Kızıldeniz bölgesi, son olarak bir Kriz bölgesi haline gelmiş bulunmaktadır. Şöyle ki; Yemen’de yönetimde olan (ve İran ile bağlantıları olduğu ifade edilen) Husiler, 7 Ekim 2023 tarihinde başlayan “Gazze Olayları”nın soykırım nitelemesi kazanmaya başlaması ile birlikte Gazze’ye destek verdiklerini açıklamış bulunmaktadırlar.

Bu bağlamda eylemler de gerçekleştirerek önce Yemen’den İsrail’i füzelerle vurma atakları gerçekleştirmişler ve takiben Yemen kıyılarından ve Bab’ül Mendep Boğazı’ndan geçen gemilerden İsrail’e giden ve/veya İsrail bağlantılı olan ve/veya İsrail’i destekleyen devletlere ait olan gemileri hedef almaya başlamışlardır. Buna karşın ABD başta olmak üzere bazı ülkelerin savaş gemilerinden veya üslerinden Yemen’i hedef alan ataklar gerçekleştirilmiştir. Böylece, Kızıldeniz güzergahı yüksek riskli bölge haline gelmiş ve “Kızıldeniz Krizi” olarak nitelenen durum baş göstermiştir.

Ekonomik ve Enerji Politik Değerlendirme

Kızıldeniz güzergahı, ekonomik ve enerji politik olarak dünya denizleri arasında en önemli rotalardan birini oluşturmaktadır. Zira bilindiği üzere, petrol ve doğal gaz açısından önemli tüketim bölgelerinden biri, Avrupa olmakta ve buranın petrol ve doğal gaz ihtiyacının karşılanmasında Orta Doğu önemli bir yer tutmaktadır. Dolayısıyla deniz tankerleriyle petrolünOrta Doğu’danAvrupa’ya taşınmasında Kızıldeniz geçişi, öne çıkan bir deniz geçidi olmaktadır.

Kızıldeniz Krizinden önce, bu güzergahtan yaklaşık günde 9 Milyon varil petrol taşınmaktaydı. Avrupa’nın (kriz öncesinde), Orta Doğu ve Kuzey Afrika'dan ithal edilen mallarının yaklaşık 'ini deniz yoluyla bu rota üzerinden aldığı ifade edilmektedir.Ayrıca, (yine kriz öncesinde) rafine petrolün ’sindenfazlasını ve ham petrolün  kadarını........

© Önce Vatan