Modern felsefenin en mühim isimlerinden biri olan ve özellikle bilgi teorisi, etik ve metafizik alanlarındaki çalışmalarıyla tanınan Alman felsefeci Immanuel Kant’a (1724 – 1804) göre, ahlâki sorumluluk sadece kendi başına rasyonel düşünme ve özgür iradesi ile karar verme yeteneğine sahip varlıklara atfedilir.

Kant’a göre, bir eylemin ahlâki değeri, eylemin sonuçlarından ziyade, eylemi gerçekleştiren kişinin niyetine ve kararına dayanır.

Bunun İslami terminolojiyle ifadesi “ameller niyetlere göredir” olabilir.

Akıl sahibi ve özgür olmayan bir insanın niyetinden de rızasından da bahsedilemez.

Müslümanların pek çoğu nedense Kur’an’da geçen “dinde zorlama yoktur” (Bakara, 256) ayetini, “kimse İslam’a girmeye zorlanamaz ama bir kez Müslüman olduktan sonra insanlar bir çok konuda belli şekilde düşünmeye ve hareket etmeye, belli ibadetleri belli şekillerde yapmaya zorlanabilir” diye anlamışlardır. Dinden çıkana ölüm cezası verilmesini normal karşılayanlar çoktur.

Bu yaklaşımın samimiyetsizlik, iki yüzlülük ve sahtekârlık üreteceği aşikardır.

İnsanın kendi rıza ve niyeti olmadan, başkasının zoruyla yaptığı hiçbir amel, ibadet sayılmaz.

Zorlama, tehdit, baskı ile kılınan namazın, örtülen başın, tutulan orucun, gidilen haccın bir kıymeti yoktur.

Sadece yakalanma ve cezalandırılma korkusuyla hırsızlık yapmaktan sakınan birine ahlâklı........

© Karar