menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Siyon Katır Birliği’nden Siyonist İsrail’e

5 0
22.07.2024

Takvimler 2014 yılını gösterdiğinde Başbakan Benjamin Netanyahu, yıllar önce ABD’de hayatını kaybeden bir İrlandalı ve eşinin mezarını büyük bir tazimle ziyaret ettikten sonra cenazelerini devlet töreniyle İsrail’e naklettirir. Siyonistler için bu kadar önemli olan kişi John Henry Patterson’dan başkası değildi. Siyonistlerin “İkinci Musa” dedikleri Patterson, Yahudi olmamasına karşın Siyonizm’e ve Yahudi geleneklerine yürekten bağlı biriydi. Bundan da önemlisi Patterson, Çanakkale Savaşlarında Osmanlı’ya karşı savaşan Siyon Katır Birliği (Zion Mule Corps)’nin komutanıydı. Siyon Katır Birliği’nin Netanyahu için de özel bir anlamı vardı. Netanyahu’nun babası tarih profesörü Benzion Netanyahu, bu birliğin fikir babası Vladimir Jabotinsky’nin uzun yıllar sekreterliğini yapmıştır.

***

Çanakkale savaşlarının bölgesel ve uluslararası ölçekte yol açtığı köklü değişimleri sıralarken, tarihe Siyon Katır Birliği olarak geçen birliğin, İsrail’in kurulmasında oynadığı rolden de söz etmek lazım. Zira bu tuhaf askerî birliğin, Yahudilere Filistin’de bir yurt verilmesi ifadesinin ilk kez geçtiği 1917 Balfour Bildirgesi’ne ciddi bir etkisi söz konusu.

1914 sonlarında 4. Ordu komutanı Cemal Paşa, Filistin’e yerleşen Yahudileri, Osmanlı aleyhine muarız faaliyetlerde bulunmaları ve Mossad’ın öncüsü sayılan Nili casusluk şebekesi vasıtasıyla İngilizlere bilgi sızdırmaları gibi nedenlerle Mısır’daki Yahudi kamplarına sürgün eder. Sayıları günden güne artan bu Yahudiler arasından, ileride İngilizlerin safında Osmanlı’ya karşı savaşacak gönüllü devşirmek pek de zor olmayacaktı.

Çok geçmeden, farklı coğrafyalardan farklı hikâyelere sahip üç ismin yolu bu kamplardan birinde kesişir. Bunlardan biri, Afrika’nın çeşitli yerlerinde Büyük Britanya için savaştıktan sonra, adının karıştığı yüz kızartıcı bir skandal nedeniyle emekliye ayrılan, ancak savaş patlak verince de üniformasını yeniden giyen İrlandalı Yarbay John Henry Patterson’du. İkinci isim Joseph Trumpeldor’du. Trumpeldor, St. Petersburg Üniversitesi dişçilik fakültesini bitirmiş, ancak askerlikte kariyer yapmış bir Rus Yahudisiydi. 1904-1905 Rus-Japon savaşında bir kolunu kaybetmiş ve esir düşmüştü. Esareti boyunca esir Yahudiler arasında Siyonist propagandası ile uğraşır. Rusya’ya döndüğünde Çar II. Nikolay tarafından St. George madalyasıyla taltif edilir. Siyonizm fikriyle yanıp tutuşan Trumpeldor’un tek hülyası, Filistin’e yerleşip bir çiftlik kurmaktı. 1914 sonlarında Filistin’e gelir ve kendisi gibi göç etmiş Rus Yahudiler arasında siyasi faaliyetlere girişir. Bu muzır faaliyetler nedeniyle Mısır’daki kampa sürülür. İngiliz koruması altındaki Yahudi göçmen kampındaki üçüncü ve en önemli isim Vladimir Jabotinsky idi. Odessa’da gazetecilik yaparken Siyonizme kapılıp Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanacağını ön görerek Filistin’de bir Yahudi yurdu kurmak için daha 1910’larda çalışmalara başlayan Jabotinsky, Mısır’daki kampa, görünüşte savaş muhabiri olarak gelmişti. 1908’de II. Meşrutiyet’in ilan edildiği günlerde İstanbul’a gelen Jabotinsky, Siyonistlerin banka süsü vererek işlettikleri Anglo-Levanten Anonim Şirketi bünyesinde faaliyetlerde bulundu. Jabotinsky, İsrail’in kurulmasında önemli rol oynayan Siyonist-Revizyonist hareketin yanı sıra Filistinlilere karşı savaşmak üzere kurulan Hagana’nın da kurucusudur. Siyon Katır Birliği’nin fikir babası olan Jabotinsky, Yahudi devletinin ancak ve ancak kan dökerek kurulacağı fikrine sahipti.

Jabotinsky ve Trumpeldor, İskenderiye’deki Gabari Yahudi kampında tanıştıklarında aynı yolun yolcusu olduklarını anlamakta fazla gecikmezler. Bu hızlı kaynaşma, bir Yahudi birliğinin kurulması fikrini kolaylaştırdı. İkili, 3 Mart 1915’te önde gelen Yahudi aydın, bankacı ve iş adamlarının başı çektiği 200 kişilik bir grupla Mafruza Kampı’nda bir toplantı gerçekleştirir. Jabotinsky, burada hamaset dozu yüksek bir nutuk irâd eder. Gönüllü Yahudilerden kurulacak askerî bir birlik ile kadim........

© Haber Vakti


Get it on Google Play