Amerikalı Gazeteci Durrie ile Tercümanı Sima iki saate yakın kaldılar Sayım’ın evinde. Ucunda kedi tüyü bulunan kocaman bir mikrofonla sesini kaydettiler. İlk gençliğinden sorular sordular ona, askerliğinden, işe girmesinden. İş yerindeki çalışma koşullarını anlamaya çalıştılar. Sordular, dinlediler.

Duyduklarına inanamadılar, tekrar tekrar sordular. Ayrıntılara indiler, tarihleri, raporları, isimleri istediler. On bin kilometre öteden gelen ABD’li Gazeteci Durrie Bouscaren, Türkçeyi ve İngilizceyi çok iyi konuşan İranlı Tercümanı Sima Gadirzadeh’in gözleri işittikleri sözlerden zaman geçtikçe büyüdü, büyüdü...

“Tozun toprağın içinde her işi yaptırdılar bize” dedi Sayım, “Belimi o taşlarla dolu ağır çuvalları değirmene atmaya çabalarken sakatladım. Günde en az 70 çuval taşıyordum eleğe. Her biri 20 kg ağırlığında çuvalı sırtlayıp, 30-35 basamak yukarıdaki değirmene götürüp içine boca ediyordum. Değirmen dediğin ise hiç susmadan bağırıp duran kocaman bir makine. Dibimdeki arkadaşım bağırsa çağırsa da duyamazdım çoğu zaman. Kulaklarım orada sağır oldu. Şu an işitme engelliyim. Değirmen kayayı, taşı öğüttükçe her yanından toz fışkırıyordu. Öyle ki göz gözü görmüyordu bu tozdan. Kapalı upuzun bir hangara benziyordu çalıştığımız yer. Üç-beş yerde havalandırma için pervaneler dönüyordu ama yetmiyordu onlar da. Çoğu zaman bozuk oluyordu bu pervanelerin biri, ikisi. Bazen de bilinçli çalıştırmıyorlardı. Havalandırmalardan çıkan toz mahalleden görülmesin diye! Biz soluduk o çıkmayan tozları. Ağzımızda alalade bir maske, gözümüzde gözlük bile yokken aylarca, yıllarca çalıştım. Tam 16 yılımı bu madenlere verdim. Bir maskeyi dönüşümlü kullanıyorduk mesai arkadaşlarımla. 3 ayda bir maske değiştiriyorlardı. Ciğerlerime toz o zamanlar girdi. Sonra da işten çıkardılar.”

Fotoğraf: Özer Sayım

Fotoğraf: Özer Sayım

Daha gencecik yaşta bir insanı işe alıp, yıllarca çalıştırıp, alınmadık iş güvenliği nedeniyle meslek hastası olduğunda kapı dışarı etmenin bu kadar kolay olmasını anlayamadı iki yabancı gazeteci. “Nasıl yani? Meslek hastası olduğunuz ortaya çıkınca sizleri işten mi çıkardılar?​”.

“Aynen” dedi Sayım. “Hem de katakulliye getirip........

© Evrensel