Ahmet ARSLAN

Denetçi / CPA, MBA

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile birlikte kamu hesaplarında tahakkuk esaslı muhasebe sistemine geçilmiş ve kamu idarelerinin muhasebe sisteminin işleyişi özel sektör muhasebesi ve uluslararası muhasebe standartlarına yakınsama göstermeye başlamıştır.

Kanunda kamu idarelerinin her türlü varlık ve yükümlülük ile gelir ve giderlerinin kayıt altına alınması ve böylece kamu hesaplarında şeffaflık ve hesap verebilirliğin sağlanması öngörülmüştür.

Bu bağlamda varlık ve yükümlülük ile gelir ve giderlerinin gerçek değerleri üzerinden muhasebe kayıtlarında gösterilmesi büyük önem arz etmektedir.

İstikrarlı bir ekonomide varlık ve yükümlülüklerin tarihi maliyet değerleri üzerinden kayıtlarda izlenmesi önemli bir sorun teşkil etmezken yüksek enflasyon özellikle maddi duran varlıkların değerinin erozyona uğramasına sebebiyet vermektedir. Bu anlamda özellikle son yıllarda kümülatif anlamda 3 haneyi geçen enflasyon rakamları kamu idarelerinin varlıklarının değerinin güncellenmesini gerekli kılmıştır.

İlk olarak belirtmek gerekir ki, kamu idarelerinin varlık ve yükümlülükleri ile gelir ve giderlerinin yeniden değerleme yöntemiyle güncellenmesi yasal olarak mümkün olmadığı gibi kasıtlı olarak böyle bir yönteme başvurulması görevlilerin yasal sorumluluğuna yol açar.

Kamu idarelerinde yeniden değerleme yerine enflasyon düzeltmesi yöntemi benimsenmiştir.

Enflasyon düzeltmesi; parasal olmayan kalemlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarlarının düzeltme katsayısı ile çarpılması suretiyle, mali tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanmasını ifade etmektedir.

Enflasyon düzeltmesi varlıkların güncel değerlerine yakınsama göstermesine olanak sağladığı gibi enflasyon düzeltmesine tabi tutulan varlıklarda amortisman tutarları varlığın enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş (güncel) olan değeri üzerinden hesaplanacağından daha gerçekçi bir amortisman hesaplaması yapılmasına da olanak sağlar.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ne göre; kapsama dâhil kamu idareleri, içinde bulunulan hesap dönemi dâhil son üç hesap döneminde fiyat endeksindeki artışın 0’den ve içinde bulunulan hesap döneminde ’dan fazla olması halinde mali tablolarında yer alan parasal olmayan kalemleri enflasyon düzeltmesine tabi tutarlar.

Yönetmelikte sayılan söz konusu aslında şartlar birkaç yıl önce sağlanmış olmasına ve dolayısıyla mali tablolarında yer alan parasal olmayan kalemlerin enflasyon düzeltmesine tabi tutulması gerekmesine karşın Yönetmelikte yapılan geçici bir........

© Ekonomim