Önümde 1938 tarihli bir Alman kartpostalı var. Hitler’in İtalya’yı ziyaret ettiği, Roma Merkez Garı’nda Mussolini tarafından karşılandığı gün çekilmiş. Hitler solda, arkası kameraya dönük, kadrajın dikey olarak üçte ikisini kaplayacak biçimde duruyor. Hitler’in yüzü görünmüyor, fotoğraf Hitler’in nereye ya da kime baktığına değil, fotoğraftaki diğer kişilerin Hitler’e nasıl baktığına yoğunlaşmamızı istiyor.

Hitler-Mussolini buluşmalarının hem İtalya’da hem Almanya’da çekilmiş yüzlerce fotoğrafı var. Ama bu fotoğraf çok özel. Propaganda Bakanı Goebbels’in kartpostal olarak basılacak fotoğrafları onaylarken bu fotoğraf hakkında neler düşündüğünü tahmin etmek zor değil: Führer karşısında herkes böyle işte! Hayranlıkla bakıyorlar.

Onlarca yıl sonra televizyon için yapılacak otomobil reklamlarının, insanlar üzerinden........

© Birgün