ABD Başkanı Donald Trump, ABD'den ithal edilen mallara yö-nelik karşılıklı gümrük vergisi olarak adlandırılan yeni gümrük vergilerini uygulamaya koydu. Geçen çarşamba günü (Kurtuluş Günü) açıklananlara ek olarak Trump, Çin'in ABD ithalatına yüzde 34 gümrük vergisi uygulama kararına misilleme olarak Çin'den ithal edilen mallara ilave bir vergi daha getirdi ki bu da Trump'ın geçen hafta Çin'den ithal edilen mallara getirdiği yüzde 34'lük zamma karşı bir misillemeydi. Dolayısıyla ABD'nin Çin'den ithal ettiği ürünlere uygulanan gümrük vergisi oranı artık yüzde 104, yani iki katına çıkmış durumda. Ben bu satır-ları yazarken Çin, ABD ithalatına yüzde 50 daha zam yapacağını açıkladı ve kısasa kısas misilleme savaşında Çin'in ABD ihracatına uyguladığı gümrük vergisi yüzde 84'e yükseldi.

Bütün bunlar nereye gidiyor? ABD'de ve çoğu büyük ekonomide üretimin düş-mesi anlamına geliyor; ve özellikle ABD'de enflasyonun yeniden canlanması anlamına geliyor. Bu çılgınlık, değil mi? Şubat ayında tüm bunlar başladığında söyledi-ğim gibi, bu çılgınlığın bir yöntemi var. Trump ve yandaşları, ABD'nin ekonomik gücünün ve dünyadaki hegemonik statüsünün diğer büyük ekonomiler tarafından çalındığına ve ardından ABD şirketlerinin (özellikle ABD imalat şirketlerinin) tüneği yönetme kabiliyetine her türlü engelin getirildiğine inanıyor. Trump'a göre bu durum, ABD'nin dünyanın geri kalanıyla yaptığı mal ticaretindeki genel açıkla ifade ediliyor.

Görünüşe göre ABD'nin fazla verdiği hizmet ticareti onu ilgilendirmiyor. Onu ilgilendiren imalat ve emtia ticaretidir. Amaç, ABD'nin mal ithalatına güm-rük vergisi uygulayarak bu açığı kapatmaktır. Trump'ın ekibi her bir ülke için kaba bir formül kullanarak (ABD'nin her bir ülkeyle olan mal ticareti açığının büyüklüğü, ABD'nin o ülkeden yaptığı ithalatın büyüklüğüne bölündükten sonra ikiye bölünüyor) her bir ülke için tarife artışlarına ulaştı. Bu formül birkaç nedenden ötürü saçmadır: Birincisi, ABD'nin birçok ülkeyle fazla verdiği hizmet ticaretini hariç tutmaktadır; ikincisi, ABD'nin mal fazlası verdiği ülkeler için bile yüzde 10'luk bir tarife uygulanmıştır; üçüncüsü, bir ülkenin ABD'nin ihracatı üzerinde sahip olduğu gerçek tarife veya tarife dışı engellerle hiçbir ilişkisi yoktur; ve dördüncüsü, ABD'nin kendisinin diğer ülkelerin ihracatı üzerinde sahip olduğu tarife ve tarife dışı engelle-ri (ki bunların birçoğu vardır) göz ardı etmektedir.

Bu “tarife dışı” engeller de devreye girebilir. Trump'ın Maga ticaret elçisi Navarro bunu açıkça ifade etti:

"Onlarca yıl hile yaptıktan sonra aniden gümrük tarifelerini dü-şürmeyi teklif eden dünya liderlerine şunu bilin: bu sadece başlangıç" diyerek, döviz manipülasyonu, "şeffaf olmayan" lisanslama,........

© Aydınlık