menu_open
Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Enflasyon ve faiz oranları: ABD deneyimi - 1

16 1
12.05.2024

ABD Merkez Bankası bir kez daha ikilem içinde. Tüketicilerin ve işletmelerin borç ödeme maliyetleri üzerindeki baskıyı hafifletmek ve belki de stagflasyonist bir ekonomiden (yani daha yüksek enflasyonla birlikte düşük büyüme ya da hiç büyüme olmaması) kaçınmak için politika faiz oranını yakında indirecek mi; yoksa enflasyonun yıllık yüzde 2'lik hedefine doğru düşmesini sağlamak için mevcut borçlanma faiz oranını koruyacak mı?

Ana akım ekonomistler ve finansal varlık yatırımcıları bu soruya yanıt arıyor. Ancak asıl önemli olan konu bu değil. Fed'in mevcut ikileminin asıl gösterdiği şey, bir kez daha “para politikasının” (yani merkez bankalarının faiz oranlarını ve para arzını ayarlamasının) hane halkı ve işletmelerin ödemek zorunda olduğu mal ve hizmet fiyatlarındaki enflasyonu kontrol etmede çok az etkisi olduğudur.

Merkez bankacıları ve ana akım ekonomistler para politikasının enflasyon oranları üzerinde bir fark yarattığını savunmaya devam ediyor. Ancak kanıtlar bunun tam tersini gösteriyor. Para politikasının bir ekonomideki “toplam talebi”, harcama yapmak için (ister tüketim ister yatırım olarak) borçlanmayı daha pahalı ya da daha ucuz hale getirerek yönettiği varsayılır. Ancak 2020'de salgın çöküşünün sona ermesinden bu yana yaşanan son enflasyonist artış deneyimi açıktır. Enflasyon, zayıflayan ve tıkanan tedarik zincirleri ve imalat üretimindeki yavaş toparlanma nedeniyle yükseldi, hükümetin harcama çılgınlığı ya da “aşırı” ücret artışları veya her ikisinin neden olduğu “aşırı talep” nedeniyle değil. Enerji ve gıda kıtlığı ve fiyatları azaldığında, küresel tedarik zinciri tıkanıklıkları azaldığında ve üretim toparlanmaya başladığında enflasyon da düşmeye başladı.

Enflasyonun talep kaynaklı değil arz kaynaklı olduğuna dair geçmişte ortaya çıkan kanıtların üzerinden geçmeyeceğim. Ancak bu, merkez bankası para politikasının enflasyonu düşürmek için çok az kredi alabileceği anlamına geliyordu. Ve işte sorun da burada. Enflasyon oranları özellikle ABD'de yeniden yükselmeye........

© Aydınlık


Get it on Google Play