Bazı insanlar bir kenti yönetmekle kalmaz; oraya kök salar, ruh üfler ve kendi ömürlerinden o şehre ikinci bir ömür bırakırlar.

Çeşme’nin eski belediye başkanı Nuri Ertan, işte böyle bir insan. Ege meltemi kadar huzurlu, tarihi kadar derin, insanı kadar sıcak…

Geçenlerde evine davet etti. Eşinin hazırladığı lahana sarmasının, peynirli–ıspanaklı böreklerin tadı hâlâ damağımda.

Ama asıl hediye, ayrılırken elime tutuşturduğu kalınca, ağır kitaptı:

“Bir Ömür Çeşme.”

Yaklaşık 600 sayfalık bu eser, sadece bir hatırat değil; Çeşme’nin, Ege’nin ve aslında hepimizin göçlerini, acılarını, dostluklarını, kayıplarını ve yeninden dirilişlerini anlatan bir hafıza atlası.

Daha ilk sayfalarda kendimi Çeşme’yi yeniden tanırken buldum:

•Antik İyon kenti Erythrai (Ildırı)’nın gizli kalmış tarihi,

•Ilıca’nın şifalı sularına Mısır’dan gelip derman arayan Tosun Paşa,

•Rum nüfusun çoğunlukta olduğu kozmopolit yıllar,

•Çeşme’nin ilk belediye başkanının Rum olması,

•Ve bu sahillerden sessizce geçip gitmiş nice insanın unutulmuş hikâyesi…

Nuri Ertan’ın hikâyesi aslında tek bir kişinin değil; çok kuşaklı bir Ege ailesinin, Girit–Rodos–Sakız rotasından Çeşme’ye uzanan bir yolculuğun hikâyesi.

Bu görev bir rastlantı değil, bir aile mirası:

•Kelami Ertan – 15 yıl belediye başkanı.

•Nuri Ertan – 10 yıl belediye başkanı.

Kâğıt üzerinde 25 yıl…Gerçekte ise yüzyılı aşan bir adanmışlık.

Bugün Çeşme’nin taş sokaklarında yürürken, meydanlarına bakarken, eski evlerin gölgesinde dururken o ailenin izi hâlâ hissedilir.

“Bir Ömür Çeşme”, sıradan bir siyasetçinin anıları değil.

Sanki Çeşme konuşmaya başlıyor; geçmişten bugüne süzülen hikâyeleri bir müze gibi karşınıza çıkıyor.

Sayfalar ilerledikçe Ege tarihinin görünmeyen damarları beliriyor:

•Kurtuluş Savaşı sonrasında Yunan ordusunun papazların araya girmesiyle kenti yakıp yıkmadan Sakız’a geçişi,

•Yunanistan’dan Çeşme’ye uzanan işçi göçü,

•1943’te Nazi bombardımanından kaçan Sakızlı........

© 10 Haber