Amerika-Çin rekabeti: ABD parasını yanlış ata mı yatırıyor?
Dünyanın yeni süper güç adayı Çin ile mevcut süper gücü Amerika hayatın hemen hemen her alanında rekabet ediyorlar.
Tarımdan ilaç üretimine, oyuncaktan elektroniğe, askeri teknolojiden uzaya akla gelen ve gelmeyen bütün alanlardaki rekabet bir yere kadar normal.
Ama bir de iki ülkenin dünyanın geleceği, dünya ekonomisinin ve dünya çapında hakimiyet kurmanın geleceği olarak gördükleri bir alan var; esas o alandaki rekabet müthiş.
O alanın adı yapay zeka.
Baştan şunu söyleyeyim, yanıltıcı olmayayım: Yapay zeka tek bir alan değil; çok sayıda farklı alanda birbirinden farklı veya özel amaçlar için hazırlanmış yapay zekalar var ve olacak. O yüzden ‘yapay zeka üstünlüğü rekabeti’ denince öyle tek bir şey anlaşılmasın.
Ama yine de özellikle Amerika’daki şirketlerin trilyonlarca dolar yatırmaya hazırlandıkları bir yapay zeka alanı var, bunu da söylemem lazım. O alan, ‘genel yapay zeka’ diye (Artificial Genertal Intelligence-AGI) adlandırılan alan.
İzninizle biraz teknik bilgi vereceğim, kafanızı karıştırmamak için bu bilgileri çok kabaca aktarıyorum.
Bugün elde olan ve LLM (geniş dil modeli) diye adlandırılan yapay zeka modelleri, dünya üzerinde yaşayan en bilgili insandan bile daha fazla bilgi sahibi. Çünkü internette yer alan bütün bilgilere birden aynı anda sahip.
Yapay zeka bu kadar bilgili ama 4 veya 5 yaşındaki bir çocuktan daha aptal!
Hem çok bilgili hem aptal, nasıl oluyor?
Bu farkı insan beyninin bilgi işleme kapasitesi oluşturuyor. Bizim beynimizde nöronlarımızın birbiriyle yaptığı bağlantıların sayısı 100 trilyonu aşıyor. Bu bağlantılar üstelik son derece esnek, ihtiyaç olduğunda beynimiz hemen yeni bağlantı yaratıyor ve bu sayede aynı anda birden fazla bilgiyi büyük bir hızla işleyebiliyoruz.
Buna karşılık en büyük diyebileceğimiz yapay zeka modellerinin temelini oluşturan ve insan beynini taklit eden ‘nöral ağ’lardaki bağlantı sayısı 2 trilyonu ancak buluyor.
Yani, en bilgili insandan bile kat be kat daha bilgili olan yapay zekanın bu bilginin tamamına anında erişmesi ve o bilgiyi işletip yeni bilgi yaratma kapasitesi, en aptal insanınkinden bile yüzde 98 daha yavaş ve geride. Bu dehşet fark, şu anda yapay zekayı bir insan kadar ‘akıllı’ veya ‘zeki’ yapmanın önündeki en önemli engel.
Amerikan yapay zeka şirketleri bu dehşet farkı kapatmak için İngilizce deyimiyle ‘brut force’ (kaba güç diye çevirmek lazım ama doğru olmaz) kullanmayı tercih etti.
Yani ne yaptı? Devasa veri merkezleri ve devasa bilgisayarlar kurmaya, bu yolla ‘nöral ağ’larını insan seviyesine yükseltmeye yeltendi.
Yeni kurulacak veri merkezleri tüketecekleri elektrik miktarıyla ölçülüyor. Eğer 1 gigawatt’lık bir veri merkezi kurmak istiyorsanız harcamanız gereken para 80 milyar dolar.
Amerikan yapay zeka endüstrisi 2030 yılına kadar böyle 100 tane 1 gigawatt’lık veri merkezi kurmak istiyor. Yani toplam 8 trilyon dolar para yatıracaklar.
8 trilyon elbette devasa bir para. Örneğin bu veri merkezleri için işlemci üretecek olan şirketlerin, daha doğrusu bütün dünyanın yarı iletken endüstrisi için 8 trilyon dolar, bu endüstri kurulduğundan........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Waka Ikeda
Grant Arthur Gochin
Tarik Cyril Amar